Tòa án Tối cao Oregon sẽ không loại cựu TT Trump khỏi cuộc bỏ phiếu ‘vào thời điểm này’
Tòa án tối cao của Oregon cho biết họ sẽ đợi cho đến khi Tối cao Pháp viện Hoa Kỳ hành động.
Hôm Thứ Sáu (12/01), Tòa án Tối cao Oregon đã từ chối xét xử vụ kiện liên quan đến Tu chính án thứ 14 nhằm loại cựu Tổng thống (TT) Donald Trump khỏi các cuộc bỏ phiếu của tiểu bang này, nói rằng họ sẽ chờ phán quyết của Tối cao Pháp viện Hoa Kỳ trước khi thực hiện bất kỳ hành động nào.
Trong một tuyên bố dài một trang, tòa án tối cao của tiểu bang Oregon đã viết rằng “vào thời điểm này” họ sẽ không xét xử một thách thức do năm cử tri ở Oregon đưa ra nhằm cấm cựu tổng thống này tham gia cuộc bỏ phiếu trong cuộc bầu cử sơ bộ năm 2024 của Đảng Cộng Hòa và cuộc tổng tuyển cử.
Các cử tri này đã yêu cầu tòa án chỉ thị Đổng lý Oregon loại cựu tổng thống theo Tu chính án thứ 14 của Hiến Pháp, mặc dù Đổng lý Đảng Dân Chủ Lavonne Griffin-Valade đã viết rằng theo luật tiểu bang bà không có thẩm quyền để làm như vậy.
Bởi vì Tối cao Pháp viện Hoa Kỳ đã chấp nhận thụ lý một kháng cáo đối với một phán quyết do Tòa án Tối cao Colorado đưa ra hồi tháng trước (12/2023) nhằm ngăn chặn cựu TT Trump xuất hiện trên các lá phiếu của tiểu bang, nên Tòa án Tối cao Oregon lưu ý rằng các lập luận được đưa ra trong quyết định của tòa án này “giống như một số lập luận do các cử tri đưa ra.” Tòa án Tối cao Colorado đã ra phán quyết rằng Mục 3 của Tu chính án thứ 14 cấm những cá nhân đã tham gia vào một “cuộc nổi dậy hoặc nổi loạn” có tên trên các lá phiếu của tiểu bang này.
Đa số các thẩm phán của tòa án Colorado đã lập luận rằng họ tin cựu tổng thống đã tham gia vào một cuộc nổi dậy liên quan đến việc xâm nhập Tòa nhà Capitol vào ngày 06/01/2021. Cựu tổng thống đã không bị buộc tội hoặc không bị kết tội thực hiện một cuộc nổi dậy chống lại chính phủ Hoa Kỳ.
Trong khi đó, hồi tuần trước (01-07/01), Tối cao Pháp viện Hoa Kỳ cho biết họ sẽ xem xét lại phán quyết của Tòa án Tối cao Colorado. Các thẩm phán dự kiến sẽ nghe các tranh luận trong vụ kiện đó vào ngày 08/02.
“Các cuộc bỏ phiếu sơ bộ tổng thống của Oregon phải được hoàn tất trước ngày 21/03/2024. Bởi vì quyết định của Tối cao Pháp viện Hoa Kỳ liên quan đến vấn đề Tu chính án thứ 14 có thể giải quyết một hoặc nhiều tranh chấp mà [cử tri] đưa ra trong thủ tục tố tụng ở Oregon, nên Tòa án Tối cao Oregon đã bác bỏ đơn kiến nghị của họ theo lệnh mandamus (chỉ thị của tòa án cấp trên với tòa án cấp dưới), nhưng không ảnh hưởng đến việc họ có thể nộp một đơn kiến nghị mới để tìm cách giải quyết bất kỳ vấn đề nào có thể còn tồn tại sau phán quyết của Tối cao Pháp viện Hoa Kỳ,” Tòa án Tối cao Oregon viết hôm thứ Sáu (12/01).
Hồi tháng 11/2023, bà Griffin-Valade lập luận rằng không có điều khoản nào trong luật Oregon cho bà quyền hạn “xác định tư cách của các ứng cử viên trong một cuộc bầu cử sơ bộ tổng thống,” đồng thời nói thêm rằng bà chỉ có thể đưa ra một quyết định như vậy trong cuộc tổng tuyển cử năm 2024. “Tôi sẽ tuân theo thủ tục thông thường của chúng tôi và dự kiến sẽ đưa ông Donald Trump vào cuộc bỏ phiếu sơ bộ trừ phi tòa án có chỉ thị khác cho tôi,” bà nói vào thời điểm đó.
“Tôi hiểu rằng mọi người muốn bỏ qua để kết thúc câu chuyện này. Nhưng ngay lúc này, chúng tôi thậm chí còn chưa biết ai sẽ là người được đề cử,” bà nói thêm. “Khi cuộc tổng tuyển cử diễn ra, chúng tôi sẽ tuân thủ luật pháp và hoàn toàn minh bạch trong lập luận của mình.”
Tháng trước, Đổng lý thuộc Đảng Dân Chủ của tiểu bang Maine, bà Shenna Bellows, cũng xác định rằng cựu TT Trump không đủ điều kiện tham gia cuộc bỏ phiếu sơ bộ của tiểu bang với các lý do tương tự. Nhưng bà đã tạm dừng quyết định của mình để cho phép ông kháng cáo quyết định đó.
Những thách thức khác
Hơn một chục vụ kiện đã được đệ trình trong năm 2023 nhằm tìm cách chấm dứt cuộc tranh cử tổng thống của cựu TT Trump theo cách diễn giải của Tu chính án thứ 14.
Các thách thức pháp lý khác chống lại cựu TT Trump ở Michigan, Minnesota, và các tiểu bang khác đều thất bại, với việc Tòa án Tối cao Michigan cho rằng ông đã tuân thủ luật pháp khi tham gia cuộc tranh cử năm 2024. Trong những ngày gần đây, các tòa án ở Nevada và California đã đưa ra những phán quyết tương tự để cho phép ông được tiếp tục tham gia các cuộc bỏ phiếu của các tiểu bang đó.
Theo các hồ sơ tòa án được đệ trình trong tháng 01/2024, tại California, Thẩm phán Địa hạt David Carter đã đưa ra đề nghị bác bỏ “vĩnh viễn” vụ kiện cựu TT Trump, có nghĩa là vụ kiện không thể được đệ trình lên cùng một tòa án một lần nữa.
Một số thẩm phán liên bang khác cũng đã bác bỏ nỗ lực nhằm ngăn chặn cựu tổng thống có tên trên các lá phiếu. Trong một phán quyết được đưa ra hồi cuối tháng 12/2023, Thẩm phán Địa hạt Liên bang Leonie Brinkema đã viết rằng các nguyên đơn — là hai nhà hoạt động — đã đệ đơn kiện chống lại việc giữ tên cựu TT Trump trên lá phiếu của tiểu bang Virginia, [do] thiếu thẩm quyền khởi kiện.
Hồi đầu tuần này (08-14/01), Thẩm phán Gloria Navarro xác định rằng một ứng cử viên tổng thống lâu năm của Đảng Cộng Hòa — người đã cố gắng ngăn chặn cựu TT Trump tham gia cuộc bỏ phiếu ở tiểu bang này — không có đủ tư cách pháp lý để khởi kiện ở Nevada.
Thẩm phán Navarro viết trong phán quyết: “Để có quyền khởi kiện tại tòa án liên bang, nguyên đơn phải chịu một tổn thương cụ thể, đặc biệt và thực tế hoặc sắp xảy ra trên thực tế do hành vi tranh chấp của bị đơn gây ra và có thể khắc phục được bằng một phán quyết có lợi.”
Nguyễn Lê biên dịch
Quý vị tham khảo bản gốc từ The Epoch Times
