Tòa án Tối cao Oregon cấm 10 thành viên Đảng Cộng Hòa tái tranh cử
Tòa án hàng đầu của tiểu bang đã ra phán quyết rằng các thượng nghị sĩ tiểu bang đã vi phạm Hiến Pháp Oregon
Hôm thứ Năm (01/02), tòa án hàng đầu của tiểu bang đã ra phán quyết rằng mười thượng nghị sĩ Đảng Cộng Hòa ở Oregon không thể tái tranh cử.
Tòa án ra phán quyết rằng các thượng nghị sĩ này bị cấm tái tranh cử theo một tu chính án Hiến Pháp được thông qua hồi năm 2022.
Tu chính án này, Biện pháp Bỏ phiếu 113, quy định rằng các nhà lập pháp vắng mặt ít nhất 10 ngày lập pháp mà không có lý do sẽ không được tái tranh cử.
Phán quyết này giữ nguyên một quyết định của Đổng lý Oregon LaVonne Griffin-Valade, một thành viên Đảng Dân Chủ.
Hồi năm 2023, bà Griffin-Valade cho biết rằng theo tu chính án này, các thượng nghị sĩ không thể tranh cử thêm một nhiệm kỳ nữa.
Bà nói vào thời điểm đó, “Quyết định của tôi tôn trọng ý định của cử tri bằng cách thực thi tu chính án theo cách thường được hiểu khi người dân Oregon thêm tu chính án đó vào Hiến Pháp tiểu bang của chúng tôi.”
Quyết định này đã khiến một số thượng nghị sĩ Đảng Cộng Hòa đệ trình một vụ kiện, nhưng Tòa án Tối cao Oregon đã đứng về phía Đổng lý.
“Bởi vì văn bản [của tu chính án] có thể chứng minh cho cách hiểu của Đổng lý, và xét đến ý nghĩa rõ ràng của các tiêu đề lá phiếu và tuyên bố giải thích trong vụ kiện này, chúng tôi đồng ý với Đổng lý rằng cử tri sẽ hiểu rằng bản tu chính án có nghĩa là các nghị sĩ vắng mặt không có lý do 10 lần hoặc nhiều hơn trong một nhiệm kỳ lập pháp sẽ không đủ điều kiện để đảm nhận chức vụ lập pháp ngay trong nhiệm kỳ tiếp theo, chứ không phải nhiệm kỳ sau đó,” phán quyết mới nêu rõ.
Các thẩm phán cho biết họ đã sử dụng phương pháp điển hình của họ để giải thích bản sửa đổi “bằng cách xác định cách các cử tri đã thông qua bản sửa đổi có thể hiểu nội dung của bản sửa đổi nhiều nhất.” Phương pháp này bao gồm việc xem xét thông tin được trình bày cho cử tri, trong đó tuyên bố rằng việc bỏ phiếu đồng ý sẽ loại bỏ các nhà lập pháp vắng mặt 10 lần không lý do khỏi nhiệm kỳ “sau nhiệm kỳ hiện tại.”
Phán quyết này áp dụng cho 10 thượng nghị sĩ Đảng Cộng Hòa trong cơ quan 30 ghế này.
“Tôi đã nói ngay từ đầu rằng ý định của tôi là ủng hộ ý chí của cử tri,” bà Griffin-Valade cho biết trong một tuyên bố. “Đối với tôi, rõ ràng là cử tri muốn các nhà lập pháp vắng mặt một số lần nhất định trong một nhiệm kỳ lập pháp sẽ ngay lập tức bị loại khỏi tư cách tái tranh cử. Tôi cảm ơn Tòa án Tối cao Oregon đã làm rõ cách thực hiện Biện pháp 113.”
Các thượng nghị sĩ được đề cập, bao gồm cả Lãnh đạo Thiểu số Thượng viện tiểu bang Tim Knopp, đã vắng mặt hơn 10 ngày hồi năm 2023 khi phản đối các dự luật do Đảng Dân Chủ tài trợ về phá thai và các vấn đề khác. Cuộc đình công của họ đã trì hoãn việc bỏ phiếu vì dẫn đến không đủ số đại biểu theo quy định, hay số lượng thượng nghị sĩ tối thiểu cần có mặt để tổ chức một cuộc bỏ phiếu.
“Rõ ràng là chúng tôi không đồng ý với phán quyết của Tòa án Tối cao. Nhưng quan trọng hơn, chúng tôi vô cùng lo lắng trước tác động tiêu cực mà phán quyết này sẽ gây ra đối với những người bất đồng chính kiến,” ông Knopp nói hôm 01/02.
Tu chính án này nêu rõ rằng việc loại bỏ tư cách sẽ áp dụng “đối với nhiệm kỳ tiếp theo cuộc bầu cử, sau khi nhiệm kỳ hiện tại của thành viên đã kết thúc.”
Ông Knopp đã thách thức cách giải thích tu chính án này.
“Chúng tôi tin rằng ngôn ngữ rõ ràng của Biện pháp 113 cho phép các thành viên tái tranh cử trong cuộc bầu cử năm 2024,” ông nói trong một tuyên bố trước đó. “Chúng tôi không đồng ý với quyết định của Đổng lý và chúng tôi sẽ thách thức quyết định đó trước tòa.”
Trong các cuộc tranh luận trực tiếp trước Tòa án Tối cao Oregon hồi tháng 12/2023, các luật sư của các thượng nghị sĩ và các biện lý tiểu bang đã tranh cãi về ngữ pháp và cú pháp của những câu đã được thêm vào Hiến Pháp tiểu bang sau khi Biện pháp 113 được cử tri thông qua.
Luật sư của các thượng nghị sĩ cho biết họ xem các câu của tu chính án này có nghĩa là các nhà lập pháp có thể tranh cử vào năm 2024, vì nhiệm kỳ của thượng nghị sĩ kết thúc vào tháng Một trong khi cuộc bầu cử được tổ chức vào tháng Mười Một trước đó. Họ lập luận rằng hình phạt không có hiệu lực ngay lập tức mà đúng hơn là sau khi họ đã phục vụ một nhiệm kỳ khác.
Hai bên cũng tranh cãi về những khác biệt nhỏ trong cách diễn đạt trên lá phiếu mà cử tri điền vào và nội dung của tu chính án được đưa vào sổ tay hướng dẫn cử tri.
Lá phiếu cho biết rằng kết quả của một cuộc bỏ phiếu ủng hộ tu chính án này sẽ loại bỏ các nhà lập pháp vắng mặt ít nhất 10 lần không lý do khỏi chức vụ trong “nhiệm kỳ tiếp theo nhiệm kỳ hiện tại.” Lá phiếu đó, cũng như nội dung của tu chính án đó trong sổ tay, không bao gồm từ ngữ “bầu cử.” Những gì xuất hiện trong cuốn sách nhỏ cuối cùng đã được thêm vào Hiến Pháp tiểu bang.
Tiểu bang lập luận rằng khi bỏ phiếu “đồng ý” để ủng hộ tu chính án này, các cử tri có ý định rằng các nhà lập pháp vắng mặt nhiều như vậy sẽ bị cấm tranh cử sau khi nhiệm kỳ hiện tại của họ kết thúc.
Tất cả các bên trong vụ kiện này đã muốn vấn đề này được xác định rõ ràng trước thời hạn nộp đơn vào tháng 03/2024 cho các ứng cử viên muốn tranh cử trong cuộc bầu cử năm nay.
Ông Knopp và ba thượng nghị sĩ Đảng Cộng Hòa khác đã khởi động chiến dịch tái tranh cử trước khi vụ kiện được thụ lý, trong khi hai thượng nghị sĩ khác cho biết họ sẽ về hưu sau khi kết thúc nhiệm kỳ của mình. Các thượng nghị sĩ Đảng Cộng Hòa còn lại được bầu vào năm 2022 và nhiệm kỳ của họ sẽ kết thúc vào đầu năm 2027.
Bản tin có sự đóng góp của The Associated Press
Nguyễn Lê biên dịch
Quý vị tham khảo bản gốc từ The Epoch Times
