PHÂN TÍCH: Một làn sóng lạm phát khác đang diễn ra?
Sau dữ liệu lạm phát mới nhất, thị trường tài chính Hoa Kỳ đang đặt ra hai câu hỏi. Đầu tiên, đây có phải là khởi đầu cho sự hồi sinh của lạm phát? Thứ hai, những con số gần đây sẽ có tác động như thế nào đến việc ra quyết định chính sách tiền tệ của Cục Dự trữ Liên bang?
Hồi tháng Bảy, tỷ lệ lạm phát hàng năm đã tăng lên 3.2%, đánh dấu tốc độ tăng trưởng tăng lần đầu tiên trong một năm. Chỉ số giá tiêu dùng cốt lõi (CPI), loại trừ các thành phần năng lượng và thực phẩm dễ biến động, vẫn ở mức cao nhất 4.7%.
Giá sản xuất cũng đã trải qua một bước nhảy vọt đáng chú ý, tăng lên 0.8% so với cùng thời kỳ năm ngoái vào tháng trước (07/2023). Chỉ số giá sản xuất cốt lõi (PPI) vẫn kẹt ở mức 2.4% cao hơn dự kiến.
Lạm phát trong nửa cuối năm
Mặc dù giá dầu thô và xăng tăng đáng kể, nhưng mức tăng này đã không thể hiện đầy đủ trong báo cáo CPI của Cục Thống kê Lao động (BLS).
Ông Scott Anderson, nhà kinh tế trưởng tại Bank of the West Economics, cho biết trong một ghi chú, “Báo cáo CPI tháng Bảy rõ ràng đã bỏ qua đợt tăng giá năng lượng này, và giờ đây chúng tôi hy vọng giá năng lượng sẽ xuất hiện trong báo cáo CPI tháng Tám, gây thêm áp lực gia tăng đối với lạm phát so với cùng thời kỳ năm ngoái.”
Trong ba tháng qua, giá dầu thô West Texas Intermediate (WTI) đã tăng gần 20% lên mức trên 83 USD/thùng. Theo Hiệp hội Xe hơi Hoa Kỳ (AAA), giá xăng cũng đã tăng khoảng 20% từ đầu năm đến nay, lên tới 3.84 USD/gallon.
Ngân hàng Dự trữ Liên bang Philadelphia đã điều chỉnh thấp xuống ước tính lạm phát cho tháng Tám theo mô hình Inflation Nowcasting của họ. Ngân hàng trung ương khu vực này hiện dự kiến tỷ lệ lạm phát hàng năm là 3.8%, giảm so với dự báo trước đó là 4.1%. CPI căn bản được dự đoán sẽ giảm xuống 4.5%.
Ông Peter Schiff, trưởng chiến lược gia toàn cầu tại Euro Pacific Asset Management, cho rằng xu hướng tăng trong lạm phát tháng Bảy chỉ là khởi đầu của áp lực giá mới.
Ông nói trên mạng xã hội X, trước đây gọi là Twitter, “Lạm phát căn bản đang chạm đáy, và chỉ số lạm phát toàn phần sắp tăng mạnh, do giá dầu tăng vọt dẫn đến chỉ số này cao hơn.”
Ông Schiff đã giải thích trong một bài đăng khác trên X: “Mức tăng PPI tháng Bảy nóng hơn mức dự kiến 0.3% của ngày hôm nay mới chỉ là khởi đầu. Trong tương lai, những bất ngờ tăng giá thậm chí còn lớn hơn đang đến.”
Xuất hiện trên CNBC sau dữ liệu giá bán sỉ hôm 11/08, nhà kinh tế EJ Antoni của Quỹ Di Sản cũng dự đoán lạm phát sẽ tiếp tục tăng, lập luận rằng nhiều nhóm hàng hóa trong PPI — thực phẩm và thức ăn chăn nuôi, hàng hóa năng lượng, vận tải và kho bãi — có thể sẽ bị điều chỉnh tăng lên trong sáu tháng tới.
Một số chuyên gia thị trường nói rằng PPI là một chỉ báo đáng tin cậy về việc lạm phát có thể hướng tới đâu vì chỉ số này đo lường mức giá mà các nhà sản xuất có thể bán hàng hóa của họ. CPI đánh giá mức giá mà người tiêu dùng phải trả cho hàng hóa và dịch vụ.
Ông Ali Dhanji, cố vấn tài chính tại Raymond James, cảnh báo rằng PPI “không phải là tin tốt cho Cục Dự trữ Liên bang vì PPI có xu hướng trở thành chỉ số mang tính dẫn dắt đối với lạm phát tiêu dùng và báo hiệu lạm phát tiềm ẩn sắp tới.”
“PPI hàng năm tăng lần đầu tiên sau 13 tháng,” ông viết trên X. “Cần thêm dữ liệu để thuyết phục mục tiêu 2% của Fed.”
Trong khi đó, các nhà kinh tế của ING tin rằng dữ liệu CPI tháng Bảy cho thấy áp lực lạm phát đang giảm dần một cách vững chắc. Đồng thời, có thể có sự khác biệt giữa các phép đo lạm phát toàn phần và lạm phát căn bản vào mùa thu này.
“Thật không may, chúng ta có thể sẽ chứng kiến lạm phát hàng năm tăng cao hơn nữa tính theo cùng thời kỳ năm ngoái vào tháng Tám, mặc dù ở mức khiêm tốn. Kết quả này chủ yếu phản ánh giá năng lượng cao hơn, nhưng chúng tôi có nghi ngờ về việc lạm phát sẽ tiếp tục xu hướng giảm trở lại vào tháng Mười,” ông James Knightley, trưởng bộ phận kinh tế quốc tế tại ING, cho biết trong một ghi chú nghiên cứu. “Lạm phát căn bản sẽ không gặp phải vấn đề này vì mức 0.6% theo tháng cho tháng Tám và tháng Chín năm ngoái sẽ bị loại khỏi so sánh hàng năm và được thay thế bằng mức 0.2% mà chúng tôi dự đoán, cho phép lạm phát căn bản hàng năm giảm xuống dưới mức 4% vào tháng Chín.”
Nhưng một nhà kinh tế cho rằng lạm phát sẽ tăng vào cuối năm nay.
Ông David Payne, một nhân viên kinh tế tại Kiplinger viết: “Tỷ lệ lạm phát tính trong 12 tháng được báo cáo có khả năng tăng vài phần mười điểm phần trăm trong vài tháng tới, sau đó tăng vọt vào cuối mùa thu, đạt 3.9% vào tháng Mười Hai trước khi giảm nhanh sau đó. Lý do tăng đột biến vào tháng Mười Một-Mười Hai: Việc giảm giá tạm thời đã xảy ra 12 tháng trước đó sẽ dẫn đến chỉ số lạm phát hàng năm lớn hơn khi năm 2023 kết thúc.”
Cựu Bộ trưởng Ngân khố Larry Summers đã cảnh báo vào đầu tháng này rằng lạm phát có thể tăng trở lại, với lý do tiền lương cao hơn.
“Tôi không nghĩ rằng giờ chúng ta đã có thể tự tin là chúng ta sẽ không chứng kiến lạm phát tăng thực sự vào một thời điểm nào đó trong tương lai,” ông Summers nói với Bloomberg hôm 04/08. “Đó là điều mà tôi tập trung vào.”
Hồi tháng Bảy, thu nhập hàng năm theo giờ đã không thay đổi ở mức 4.4%.
Theo người dẫn chương trình truyền hình Bloomberg Lisa Abramowicz, dự báo lạm phát dựa trên thị trường trong vòng 5 đến 10 năm tới đã tăng lên mức cao nhất trong khoảng một năm.
Bà Abramowicz cho biết trên X: “Các nhà giao dịch đang bắt đầu tính toán cho tương lai với lạm phát cao hơn một cách lâu dài và lợi suất trái phiếu dài hạn cao hơn.”
Người tiêu dùng lạc quan hơn khi kỳ vọng lạm phát của họ đã có xu hướng giảm kể từ mùa xuân năm ngoái.
Chỉ số kỳ vọng lạm phát 1 năm của Đại học Michigan giảm xuống 3.3% trong tháng Tám, giảm từ 3.4% trong tháng Bảy. Kỳ vọng lạm phát 5 năm cũng giảm từ 3% xuống 2.9%.
Khảo sát về Kỳ vọng của Người tiêu dùng (SCE) của Ngân hàng Dự trữ Liên bang New York sẽ được công bố hôm 14/08, và trang Trading Economics dự đoán kỳ vọng lạm phát của người tiêu dùng sẽ không thay đổi ở mức 3.8%.
Tất cả về tháng chín
Ủy ban Thị trường Mở Liên bang (FOMC), cơ quan thiết lập lãi suất của Fed sẽ triệu tập phiên họp chính sách kéo dài hai ngày tiếp theo vào tháng Chín.
Theo CME FedWatch Tool, thị trường kỳ hạn đang định giá theo mức lãi suất tạm dừng tăng vào tháng tới, giữ lãi suất quỹ Fed chuẩn trong khoảng 5.25% và 5.50%. Chỉ có 33% nhà đầu tư kỳ vọng lãi suất sẽ tăng trong tháng Mười Một và 32% dự đoán lãi suất sẽ tăng trong tháng Mười Hai.
Nhưng một nhóm các quan chức Fed đã đưa ra nhiều thông điệp khác nhau về những gì ngân hàng trung ương có thể làm vào tháng tới, trích dẫn thêm một báo cáo việc làm và một công bố CPI khác trước phiên họp FOMC tháng Chín.
Nói với các phóng viên tại cuộc họp báo sau phiên họp FOMC hồi tháng trước (07/2023), Chủ tịch Fed Jerome Powell đã không truyền đạt những gì ngân hàng trung ương sẽ làm vào tháng Chín, nói rằng quyết định cuối cùng là “trực tiếp.”
“Tôi muốn nói rằng chắc chắn có khả năng chúng tôi sẽ tăng lãi suất quỹ trở lại vào cuộc họp tháng Chín nếu dữ liệu cho thấy điều đó là cần thiết,” ông Powell nói với giới báo chí. “Và tôi cũng muốn nói rằng có thể chúng ta sẽ chọn giữ nguyên tại cuộc họp đó.”
Giám đốc Fed nhắc lại rằng ông không hy vọng lạm phát sẽ quay trở lại mức mục tiêu 2% của tổ chức này cho đến năm 2025.
Chủ tịch Ngân hàng Dự trữ Liên bang Philadelphia, ông Patrick Harker, cho biết khi xem xét diễn biến của lạm phát kể từ khi đạt mức cao nhất 9.1% hồi tháng Sáu, thì có lẽ đã đến lúc tạm thời giữ nguyên lãi suất.
Nhật Thăng biên dịch
Quý vị tham khảo bản gốc từ The Epoch Times
