Hoa Kỳ: 2023 đánh dấu một năm đa số tiểu bang hợp pháp hóa việc mang súng
Mặc dù thuật ngữ “constitutional carry” (mang súng hợp hiến) và “permitless carry” (mang súng không cần giấy phép) thường được xem là có thể thay thế cho nhau, nhưng vẫn có những sự khác biệt tinh vi.
Năm 2022, các nhà lập pháp của bốn tiểu bang — Alabama, Ohio, Indiana, và Georgia — đã thông qua luật mang súng hợp hiến (constitutional carry) hay luật mang súng không cần giấy phép (permitless carry), khiến các tiểu bang này lần lượt trở thành tiểu bang thứ 22, 23, 24, và 25 hoàn toàn ủng hộ Tu chính án thứ Hai của Hiến Pháp Hoa Kỳ.
Hôm 03/04, Thống đốc tiểu bang Florida Ron DeSantis đã ký Dự luật Hạ viện 543 thành luật, biến tiểu bang ông trở thành tiểu bang thứ 26 tham gia phong trào mang súng hợp hiến và là tiểu bang đầu tiên đưa Mỹ quốc chính thức đi được nửa chặng đường trở thành quốc gia phần lớn chấp thuận luật mang súng hợp hiến hoặc luật cho phép mang súng mà không cần giấy phép. Luật bắt đầu có hiệu lực từ ngày 01/07.
Hôm 25/04, các nhà lập pháp ở Nebraska đã thông qua Dự luật Lập pháp 77 (pdf), khiến tiểu bang Cornhusker trở thành tiểu bang thứ 27 thực hiện luật mang súng hợp hiến. Trong hai thập niên vừa qua, hơn một nửa số tiểu bang của Hoa Kỳ đã thông qua luật mang súng hợp hiến hoặc luật mang súng mà không cần giấy phép.
Mặc dù thuật ngữ “constitutional carry” (mang súng hợp hiến) và “permitless carry” (mang súng không cần giấy phép) thường được xem là có thể thay thế cho nhau, nhưng vẫn có những sự khác biệt tinh vi.
Theo giải thích của Hiệp hội Mang súng Giấu kín Hoa Kỳ, việc mang súng hợp hiến có nghĩa là luật pháp của tiểu bang không cấm các công dân đủ điều kiện sở hữu vũ khí một cách hợp pháp được phép công khai mang theo súng hoặc giấu trong người, cắt giảm bớt nhu cầu, thời gian, và chi phí để nộp đơn xin giấy phép sở hữu súng.
Trong khi những người bán súng được yêu cầu cung cấp cho chính phủ Hoa Kỳ dữ liệu của người mua súng — cũng như [thông tin] về việc họ mua cái gì, ở đâu, và khi nào — thì quy định được mang súng hợp hiến đã loại bỏ yêu cầu về giấy phép được mang theo vũ khí đó, vì vậy cũng loại bỏ luôn cả yêu cầu cung cấp cho chính phủ Hoa Kỳ dữ liệu về những người sở hữu súng có thể đang mang theo súng giấu kín ở nơi công cộng.
Ở hầu hết các tiểu bang, việc mang súng hợp hiến là có điều kiện. Hầu hết đều đặt ra yêu cầu về độ tuổi về việc mang súng giấu kín mà không cần giấy phép là 18 hoặc 21. Ở các tiểu bang như Georgia và Oklahoma, công dân phải đủ 21 tuổi mới được giấu súng trong người mà không cần giấy phép. Tuy nhiên thành viên trong quân đội có thể giấu súng trong người mà không cần giấy phép khi tròn 18 tuổi. Hồi tháng Tư, Thống đốc tiểu bang North Dakota Doug Burgum đã ký Dự luật Hạ viện 1339 (pdf) thành luật, cho phép những người không phải cư dân mang súng giấu kín tại tiểu bang Peace Garden này.
Luật mang súng không cần giấy phép bao gồm các tiểu bang thông qua luật mang súng hợp hiến, cũng như các tiểu bang như Tennessee, yêu cầu các cá nhân phải đáp ứng được những tiêu chuẩn cụ thể, chẳng hạn như không có tiền sử Lái xe khi say rượu trong mười năm trở lại đây. Các tiểu bang khác cũng cho phép mang súng công khai. Tuy nhiên, các tiểu bang khác nhau áp dụng luật khác nhau.
Mặc dù việc mang súng công khai hiện đang hợp pháp tại Alabama, tuy nhiên việc công khai mang theo súng trên xe mà không có giấy phép là bất hợp pháp. Khi mang vũ khí lên xe, vũ khí đó cần phải được tháo đạn và khóa lại.
Vào những năm 1800, theo ghi nhận của Hiệp hội Quốc gia về Quyền Sử dụng Súng, luật mang súng hợp hiến là luật chung của tất cả 13 tiểu bang đầu tiên thuộc Hợp chủng quốc Hoa Kỳ mới thành lập. Tuy nhiên, đến thế kỷ 20, 49 trong số 50 tiểu bang của Mỹ đã ban hành lệnh cấm mang súng giấu kín, trong đó Vermont là tiểu bang duy nhất không ban hành lệnh này.
Theo Tối cao Pháp viện, bắt đầu từ năm 2015, hầu hết các tiểu bang đã thông qua luật mang súng hợp hiến hoặc luật mang súng không cần giấy phép, con số các tiểu bang thông qua luật này tăng vọt trong thời đại dịch COVID-19 năm 2021 và 2022.
“Trên toàn quốc, luật mang súng mà không cần giấy phép không có nghĩa là tất cả những người trưởng thành được phép mang súng giấu trong người đến bất cứ nơi nào mà họ muốn,” tòa án tuyên bố, nhấn mạnh rằng, “Vẫn có lệnh cấm súng tại một số nơi cụ thể như các trường K-12, và các tiểu bang đặc thù cấm những người có tiền án phạm trọng tội được phép mang theo súng. Tuy nhiên điều đó cũng có nghĩa là những người trưởng thành đủ điều kiện thì không cần phải trải qua quá trình xin giấy phép nữa.”
Tại Pennsylvania, các nhà lập pháp đã thông qua luật Mang súng Hợp hiến tại Hạ viện vào ngày 17/11/2021. Tại thời điểm đó, Đảng Cộng Hòa nắm quyền kiểm soát Hạ viện và Thượng viện của tiểu bang. Hôm 22/11/2021, Dự luật Thượng viện 565 đã được Thượng viện Tiểu bang thông qua và bàn giao cho Thống đốc Đảng Dân Chủ Tom Wolf, người đã phủ quyết dự luật này vào ngày 02/12/2021.
Khi thống đốc mới của Đảng Dân Chủ, ông Josh Shapiro, và Hạ viện mới được thành lập do Đảng Dân Chủ kiểm soát đang thúc đẩy không dưới bốn dự luật kiểm soát súng — Dự luật Hạ viện 338, Dự luật Hạ viện 731, Dự luật Hạ viện 1018, và đặc biệt là Dự luật Hạ viện 714 — thì khó có khả năng tiểu bang Keystone này sẽ sớm xem xét thông qua luật mang súng hợp hiến.
Tuệ Chân biên dịch
Quý vị tham khảo bản gốc từ The Epoch Times
