Giá trị vĩnh hằng của ‘Lương Thiện’
Trước đây khi cãi nhau người ta thường nói những câu như “bạn không có lương tâm,” “lương tâm của bạn bị ăn mất rồi.” Tuy những lời này nghe có vẻ thô lỗ nhưng đó là sự khẳng định đối với “lương thiện.” Nhưng hiện nay từ “lương thiện” dường như đã lỗi thời, những điều chúng ta thường nghe là “lương thiện có ích gì,” “thật thà sẽ bị bắt nạt,” “lòng tốt không được báo đáp”… Quả thực, thời đại đã thay đổi. Vậy rốt cuộc thì “lương thiện” là gì? So với trước đây, nó đã bị thay đổi rồi sao?
Tôi nhớ có một bộ phim tên là “Nhà ga trung tâm” (Central Station), và nhân vật chính nhỏ tuổi trong phim rất ấn tượng. Theo bài viết giới thiệu, một ngày nọ, đạo diễn Walter Salles gặp một cậu bé đánh giày ở quảng trường ga xe lửa. Cậu bé ấy ăn mặc rách rưới và cả ngày chưa có gì để ăn. Cậu ta hỏi mượn ông Walter một ít tiền, và hứa rằng cậu sẽ cố gắng chăm chỉ đánh giày, sau một tuần sẽ hoàn trả ông. Ông Walter lấy ra vài đồng xu đưa cho cậu bé, và thầm nghĩ rằng đây cũng chỉ là một tiểu tử lừa gạt trên phố mà thôi.
Vài tuần sau đó, ông Walter lại đi ngang qua ga xe lửa. Ông chợt nhìn thấy cậu bé mượn tiền hôm nọ chạy tới trả tiền. Cậu bé nói rằng cậu đã đợi ông ở đây rất lâu rồi. Ông Walter đang chuẩn bị cho một bộ phim, ông đã xem xét kỹ lưỡng kỹ năng diễn xuất của nhiều sinh viên trong trường nhưng đều không hài lòng. Lúc này đây, ông chợt phát hiện cậu bé có thể là nhân vật chính nhỏ tuổi của bộ phim. Vì vậy, ông nói với cậu bé rằng ngày mai cậu hãy đến công ty điện ảnh và ông sẽ dành cho cậu một bất ngờ lớn.
Ngày hôm sau, một nhóm trẻ em ăn mặc rách rưới đã đến bên ngoài hãng phim. Ông Walter rất ngạc nhiên khi nhìn thấy cậu bé hôm qua chạy tới và nói: “Thưa ngài, đây là những trẻ em lang thang không cha không mẹ giống như cháu. Các bạn ấy cũng hy vọng có thể nhận được điều bất ngờ!”
Một đứa trẻ lang thang nghèo khổ nhưng tấm lòng lại thiện lương đến như vậy! Cuối cùng, ông Walter đã chọn cậu bé này đóng vai nhân vật chính nhỏ tuổi trong bộ phim. Hơn nữa, ông còn viết ở phần “lý do miễn thi tuyển” trong bản hợp đồng rằng: “Lương thiện không cần phải kiểm tra, đánh giá.” Bộ phim do ông Walter đạo diễn đã nhận được hơn 50 giải thưởng. Sau này khi cậu bé lớn lên, cậu cũng đã thành lập một công ty điện ảnh và trở thành chủ tịch.
“Lương thiện” không cần phải kiểm tra đánh giá. “Lương thiện” không phải là tiền bạc nhưng có thể mang lại sự giàu có; nó cũng không phải là quyền lực nhưng lại có thể thay đổi vận mệnh con người.
Mặc dù ngày nay chủ nghĩa vật chất và đạo đức sa đọa tràn lan, “lương thiện” dường như đang mất đi sức nặng. Tuy nhiên, giá trị của “lương thiện” vẫn vĩnh viễn không bao giờ thay đổi, mà thứ biến đổi lại chính là tâm của con người.
Vậy “lương thiện” mà từ xưa đến nay con người vẫn ca ngợi, có phải là những lời nói ấm áp, tình yêu thương và những việc làm tử tế? Theo tôi, đó chỉ là bề ngoài mà con mắt chúng ta có thể nhìn thấy, không phải là hình hướng chân thực của “lương thiện,” bởi rằng tâm hồn của con người đang điều khiển lời nói và hành vi.
Rốt cuộc “lương thiện” là gì? Tôi cảm thấy “lương thiện” thực ra là linh hồn của trái tim, tồn tại trong trái tim của mỗi người. Nó thuần khiết như một đứa trẻ, nhưng lại có năng lượng vô cùng to lớn, khi bộc lộ ra có thể biến hắc ám thành quang minh. Có “lương thiện,” bạn sẽ cảm thấy yên bình và nhẹ nhõm trong tâm. Cho dù phải chịu khổ một chút, hay phải gắng sức bao nhiêu, bạn cũng luôn cảm thấy hạnh phúc. Nếu không có “lương thiện,” dù cho quyền cao chức trọng, gia tài bạc triệu, bạn cũng sẽ cảm thấy sợ hãi bất an, lo lắng nửa đêm có ma quỷ đến gõ cửa.
Cuộc sống có chuẩn mực hành vi, vượt quá quy chuẩn thì sẽ chiêu mời tại họa. Làm việc theo “lương tâm” là bảo đảm an toàn nhất. “Lương thiện” không phải là điều gì đó quá cao vượt xa tầm với, mà có thể chỉ là những điều rất đỗi bình thường và tự nhiên. Một cái nắm tay, hay một nụ cười, cũng có thể mang đến cho người khác sự tự tin vô hạn. Gieo nhân thiện, hái thiện quả. Hiểu rõ giá trị của “lương thiện” nhất, chính là thời gian. “Lương thiện” bước lên bánh xe thời gian và lưu chuyển mãi mãi. Trời còn, đất còn, thì ‘lương thiện” sẽ còn. Giữ vững “lương thiện,” bạn sẽ có tương lai.
Có bài thơ rằng:
“Nhân tâm sinh nhất niệm,
Thiên địa tận giai tri.
Thiện ác nhược vô báo,
Càn khôn tất hữu tư.”
