Công cụ tìm kiếm Bing của Microsoft bị lộ đang hợp tác với ‘Tường lửa’ của Đảng Cộng sản Trung Quốc
“Không có kết quả tìm kiếm nào liên quan đến ‘tank man.’ Hãy kiểm tra chính tả của bạn hoặc thử các từ khóa khác.” Trước ngày 04/06/2021, người dùng công cụ tìm kiếm Bing của Microsoft ở Hoa Kỳ và Châu Âu nhận thấy rằng họ không thể tìm thấy ‘tank man’ trên Bing, mà chỉ nhận được phản hồi này.
“Microsoft là một trong những công ty lớn nhất thế giới, với lợi nhuận khổng lồ và tuyên bố ủng hộ dân chủ, nhân quyền. Nhưng nếu nhìn vào hành vi của họ ở Trung Quốc, quý vị sẽ thấy điều ngược lại mới đúng,” một chuyên gia về vấn đề Hồng Kông, Đài Loan, Trung Quốc cho biết.
Phiên bản tiếng Trung của Bing thuộc Microsoft có tên là “Bi ying.” Đây hiện là công cụ tìm kiếm của phương Tây duy nhất có mặt tại thị trường Trung Quốc, và là công cụ tìm kiếm phổ biến thứ hai tại quốc gia này.
Các chuyên gia an ninh mạng chỉ ra rằng thành công của Bing thuộc tập đoàn Microsoft ở Trung Quốc có nghĩa là hãng này phải thực hiện những thỏa hiệp lớn đối với hệ thống kiểm duyệt ngôn luận của Đảng Cộng sản Trung Quốc (ĐCSTQ), đồng thời còn giúp ĐCSTQ duy trì tường lửa internet của mình.
Microsoft tuân thủ sự kiểm duyệt của ĐCSTQ để giữ Bing ở thị trường Trung Quốc
Mặc dù thị trường khổng lồ của Trung Quốc rất hấp dẫn, nhưng các công cụ tìm kiếm phương Tây như Google và Yahoo đã rút khỏi Trung Quốc từ nhiều năm trước, vì họ không muốn thực hiện những thỏa hiệp lớn đối với hệ thống kiểm duyệt của ĐCSTQ. Những đại công ty truyền thông xã hội khác như Facebook, Snapchat và X (trước đây gọi là Twitter) đều không khả dụng ở Trung Quốc.
Ông Ryan Gallagher, kí giả điều tra an ninh mạng của Bloomberg, đề cập trong báo cáo điều tra công bố ngày 07/03 rằng, người đồng sáng lập Microsoft Bill Gates từ lâu đã chủ trương hợp tác mật thiết với Trung Quốc và không đồng tình với những lo ngại về kiểm duyệt lẫn sức ảnh hưởng của ĐCSTQ. Sau khi từ chức khỏi ban giám đốc Microsoft vào năm 2020, ông Gates vẫn tiếp tục đến thăm các lãnh đạo ĐCSTQ. Vào tháng 06/2023, ông Gates đã gặp ông Tập Cận Bình. Đây là cuộc gặp đầu tiên của ông Tập với các doanh nhân nước ngoài sau khi dỡ bỏ lệnh phong tỏa kéo dài ba năm để chống đại dịch Covid-19. Trong cuộc gặp, ông Tập gọi ông Gates là “người bạn cũ” của ông ấy.
Ngay từ năm 1992, Microsoft đã là một trong những công ty Mỹ đầu tiên kiến lập hoạt động thương mại quy mô lớn tại Trung Quốc. Kể từ năm 2009, Microsoft đã chiểu theo các yêu cầu kiểm duyệt của ĐCSTQ để chạy phiên bản tiếng Trung của công cụ tìm kiếm Bing.
Ông Satya Nadella, Tổng Giám đốc của Microsoft trong thập niên vừa qua, đã đồng ý với ông Gates về tính thực dụng của việc cung cấp dịch vụ trực tuyến, ngay cả khi điều đó có nghĩa là phải hợp tác với chính phủ độc tài.
Ông Nadella và các giám đốc điều hành khác của Microsoft cũng đang hạ thấp hoạt động kinh doanh của họ ở Trung Quốc. Năm 2020, ông Brad Smith, Chủ tịch đại công ty này, cho biết thị trường Trung Quốc chỉ chiếm 1.8% doanh số toàn cầu của Microsoft.
Mặc dù Trung Quốc chỉ chiếm một phần nhỏ trong doanh thu của Microsoft, nhưng Bing cũng đã đạt được một số tiến triển đáng kể ở đó. Theo cơ quan theo dõi dữ liệu StatCounter, Bing đã vượt qua ông trùm công cụ tìm kiếm Baidu của Trung Quốc hai lần trong khoảng thời gian 5 tháng liên tục vào năm 2023 và vào tháng Một năm nay để trở thành công cụ tìm kiếm trên máy tính bàn lớn nhất Trung Quốc.
Khi Bing ra mắt tại Trung Quốc đã gặp phải “đòn phủ đầu” của ĐCSTQ
Phiên bản tiếng Trung của Bing ra mắt tại Trung Quốc vào ngày 01/06/2009. Đây là thời điểm rất nhạy cảm, ngay trước thềm kỷ niệm 20 năm vụ thảm sát Thiên An Môn xảy ra vào ngày 04/06/1989.
Nhóm Microsoft đã chuẩn bị sẵn sàng mọi thứ, họ cũng đã nhận được tất cả sự chấp thuận và cho phép từ chính phủ Trung Quốc. Cuối cùng, khi họ nhấn nút đưa Bing lên mạng, tưởng tượng rằng người Trung Quốc cuối cùng sẽ có thể truy cập vào công cụ tìm kiếm rất được mong đợi của phương Tây, nhưng Bing đã rất nhanh biến mất. Bất kỳ ai cố gắng truy cập trang web này đều gặp phải một trang lỗi. Bing đã hoàn toàn biến mất.
Điều này gây ra sự hoảng loạn trong nhóm Microsoft. Ban đầu, họ nghĩ rằng có vấn đề kỹ thuật với trang web của họ, có lẽ máy chủ đã gặp sự cố hoặc có thể có quá nhiều lưu lượng truy cập. Họ đã làm việc chăm chỉ để tìm ra vấn đề, nhưng mọi thứ đều hoạt động tốt. Sau hàng loạt cuộc điện thoại giữa các luật sư của Microsoft và các quan chức ĐCSTQ, Microsoft cuối cùng mới hiểu được chuyện gì đang xảy ra.
Bởi vì lúc đó là trước ngày kỷ niệm vụ thảm sát Thiên An Môn, chính quyền ĐCSTQ rất lo lắng về việc ra mắt công cụ tìm kiếm mới Bing. Do đó, ĐCSTQ đã thực sự chặn lưu lượng truy cập của Bing, khiến Bing ngoại tuyến trước khi nó trực tuyến. Microsoft sau đó đã phải tái đàm phán với ĐCSTQ mới có thể đưa Bing trở lại.
ĐCSTQ chặn Bing không chỉ vì lúc đó là thời điểm nhạy cảm. Kí giả điều tra Gallagher tin rằng đây có thể là một chiến lược đã được cân nhắc kỹ lưỡng của chính quyền ĐCSTQ. Mục đích của họ là để Microsoft hiểu ở một mức độ nào đó rằng “Ai là ông chủ”, “Ai là người điều khiển ở đây.”
Thông điệp này đã được lắng nghe rõ ràng tại Microsoft. Một tuần sau, lệnh phong tỏa của ĐCSTQ được dỡ bỏ, phiên bản tiếng Trung của Bing đã trực tuyến trở lại. Thế giới bên ngoài vẫn chưa rõ Microsoft đã có những nhượng bộ cụ thể nào đối với ĐCSTQ.
Ông Gates chỉ trích Google vì đã rời khỏi Trung Quốc
Trong khi Microsoft tích hợp các yêu cầu kiểm duyệt của ĐCSTQ và dần làm quen với việc hoạt động trong những điều kiện như vậy, thì Google lại rút khỏi thị trường Trung Quốc.
Google đã vận hành công cụ tìm kiếm của mình tại Trung Quốc từ năm 2006, nhưng các giám đốc điều hành tỏ ra phẫn nộ khi “danh sách đen” tăng từ hàng trăm lên hàng ngàn. Vào tháng 01/2010, Google thông báo sẽ ngừng hoạt động tại Trung Quốc, sau khi công ty này nghi ngờ có một cuộc tấn công vào cơ sở hạ tầng của mình do chính phủ ĐCSTQ truy đuổi những người bất đồng chính kiến sử dụng dịch vụ của Google.
Ông Sergey Brin, người đồng sáng lập Google, cho biết trong một cuộc phỏng vấn vào thời điểm đó rằng công ty muốn có lập trường chống lại sự kiểm duyệt, đồng thời lên tiếng vì “quyền tự do của những người bất đồng chính kiến.” Đây là vấn đề quan trọng đối với Google. Ông Brin nói rằng Google ban đầu muốn “giúp thúc đẩy tự do Internet tiến lên phía trước,” nhưng sự thực lại ngược lại.
Ông Gates đã chỉ trích quyết định rút khỏi Trung Quốc của Google vào năm 2010. Ông Gates tin rằng các nỗ lực kiểm duyệt trực tuyến của ĐCSTQ là “vô cùng hạn chế,” và việc thiết lập một mạng Internet thịnh vượng ở đó sẽ có “ảnh hưởng tích cực.”
Sau đó, Google dự định vào Trung Quốc một lần nữa, và cung cấp một công cụ tìm kiếm đã được ĐCSTQ xem xét và phê duyệt. Nhưng cuối cùng họ đã từ bỏ ý tưởng này trước áp lực của dư luận sau khi đề xuất này được công bố vào năm 2018.
“Danh sách đen” và “Danh sách trắng” của ĐCSTQ
Hơn mười nhân viên hiện tại và cựu nhân viên của Microsoft đã trả lời phỏng vấn của kí giả Gallagher với điều kiện giấu tên. Họ đã lần đầu tiên tiết lộ câu chuyện bên trong hệ thống kiểm duyệt “tiên tiến về mặt công nghệ” mà Microsoft đã tạo ra ở Trung Quốc. Trọng điểm của hệ thống kiểm duyệt này là việc không ngừng mở rộng một “danh sách đen” gồm hàng ngàn trang web, từ và cụm từ.
Những từ bị cấm này (còn được gọi là “từ nhạy cảm”) bao gồm các từ khóa tìm kiếm tiếng Trung và tiếng Anh trên Bing phiên bản tiếng Trung, như “người chặn xe tăng” (tank man), “dân chủ” (democracy), “nhân quyền” (human rights), “Giải Nobel Hòa bình” (Nobel Peace Prize), “Lục Tứ” (six four), “vụ thảm sát Thiên An Môn” (Tiananmen massacre), “sự tham nhũng của ĐCSTQ” (CCP corruption), “Đạt Lai Lạt Ma” (Dalai Lama), “Winnie-the-Pooh,” “Tân Cương” (Xinjiang), “Lưu Hiểu Ba” (Liu Xiaobo), “cơ quan kiểm duyệt Trung Quốc” (China censorship), v.v. danh sách này vẫn còn nối dài. Người dùng tìm kiếm các cụm từ nhạy cảm sẽ nhận được thông báo: “Kết quả (tìm kiếm) đã bị xóa theo thông tri mà luật pháp địa phương yêu cầu.”
Trên phiên bản Trung Quốc, Bing đã xóa các trang tin tức phương Tây, Wikipedia, cũng như các kết quả tìm kiếm liên quan đến cáo buộc đàn áp người Duy Ngô Nhĩ ở Tân Cương, Trung Quốc. Các kết quả tìm kiếm liên quan đến vi phạm nhân quyền của ĐCSTQ và tình huống cụ thể trong các trại tập trung của ĐCSTQ cũng bị xóa bỏ.
Ngược lại, nếu kết quả tìm kiếm được các phương tiện truyền thông chính thức của ĐCSTQ đưa tin, chẳng hạn như kết quả tìm kiếm phủ nhận việc ĐCSTQ lạm dụng quyền lực và cáo buộc các chính phủ phương Tây, cũng như các liên kết hướng dẫn du lịch ở Trung Quốc, thì tất cả đều có thể được tìm kiếm trên Bing.
Theo các nhân viên của Microsoft, kết quả tìm kiếm rất nhiều “từ nhạy cảm” nằm trong “danh sách đen” có thể được tìm thấy nếu chúng đến từ chính quyền ĐCSTQ hoặc các trang web truyền thông chính thức của Đảng này. Bởi vì các trang web chính thức của ĐCSTQ đã được đưa vào “danh sách trắng.” Điều này có nghĩa là thông tin của ĐCSTQ sẽ không bao giờ bị chặn. Tất nhiên, kết quả tìm kiếm về cách chính quyền ĐCSTQ kiểm duyệt ngôn luận cũng sẽ bị chặn.
Bing của Microsoft đã học cách tự kiểm duyệt
Theo các nhân viên của Microsoft, các quan chức ĐCSTQ sẽ thỉnh thoảng liên hệ với luật sư của Microsoft để nói rằng một số chủ đề nào đó bị cấm. Thậm chí họ có thể trực tiếp chỉ định cho Microsoft nội dung cần xóa.
Lâu dần, bản thân Microsoft cũng đã nắm vững và dự đoán được ĐCSTQ sẽ cấm các loại nội dung cụ thể vào thời gian nào.
Trong một báo cáo công bố hồi tháng 04/2023, các nhà nghiên cứu từ Citizen Lab tại Đại học Toronto ở Canada đã phân tích khoảng 500,000 từ khóa và danh xưng bị kiểm duyệt trong phiên bản Bing tiếng Trung. Họ phát hiện ra rằng về tổng thể Bing có hệ thống kiểm duyệt ít hơn so với Baidu, nhưng lại mạnh mẽ hơn trong việc hạn chế nội dung chính trị và tôn giáo so với Baidu.
Các cựu nhân viên của Microsoft nói, việc tự kiểm duyệt là một quyết sách kinh doanh đơn giản. “Nếu bạn tra cứu ‘Lục Tứ,’ chúng tôi sẽ không hiển thị bất cứ điều gì,” một cựu giám đốc điều hành có tham gia vào việc ra mắt Bing tại Trung Quốc cho biết: “Đó là một quyết sách kinh doanh tương đối dễ dàng, chỉ là sàng lọc quá độ và bảo đảm an toàn. Tôi nghĩ đó là một lựa chọn rất lý trí. Liệu điều đó có phù hợp với quyền tự do ngôn luận hay không lại là một vấn đề khác.”
Ngày nay, khi người dùng Bing ở Trung Quốc nhập truy vấn tìm kiếm, yêu cầu tìm kiếm sẽ được chuyển qua máy chủ đặt tại Hoa lục. Máy chủ này áp dụng các bộ lọc để bảo đảm loại trừ những thông tin bị kiểm duyệt. Điều này tương tự như quy trình mà Microsoft và Google sử dụng để tuân thủ luật pháp của mỗi quốc gia liên quan đến nội dung khiêu dâm trẻ em hoặc bản quyền. Điểm khác biệt nằm ở nội dung bị chặn.
Microsoft cho biết, họ sẽ không sử dụng tính năng tự động hóa để xác định nội dung mới cần chặn. Người kiểm duyệt có trình độ nhận thức chuyên nghiệp về bản địa ở Trung Quốc sẽ xây dựng danh sách đen theo thời gian thực bằng cách thêm hoặc xóa nội dung, và kiểm tra nội dung bị hệ thống tự động gắn cờ. Ở Trung Quốc, việc này được thực hiện bởi một nhóm kỹ sư nhỏ, trong đó đa phần là công dân Trung Quốc. Hầu hết nhân viên tại văn phòng Trung Quốc của Microsoft cũng là công dân Trung Quốc. Theo các nhân viên, việc tham gia thẩm tra được coi là rất nhạy cảm và được bảo vệ chặt chẽ trong công ty.
“Danh sách các chủ đề (tức danh sách đen) thay đổi theo thời gian,” một cựu kỹ sư từng làm việc tại Bing ở Trung Quốc nhớ lại. “Ngày nay, tìm kiếm ‘Winnie the Pooh’ sẽ bị kiểm duyệt vì ‘Winnie the Pooh’ được sử dụng như một từ chê bai ông Tập Cận Bình. Trước chính quyền hiện tại, từ này không có vấn đề gì. Bạn nên biết những điều này.”
Dù có thay đổi thế nào đi chăng nữa, “danh sách đen” hầu như sẽ luôn dài hơn. Bốn cựu nhân viên Microsoft từng làm việc tại Bing cho biết, trong khoảng thời gian tám năm, họ đã độc lập nêu lên với các giám đốc và đồng nghiệp mối lo ngại về việc mở rộng phạm vi giám sát.
Hai nhân viên cho biết, họ đã nhắc đến tuyên bố của chính Microsoft về các cam kết nhân quyền. Tuyên bố này nói rằng công ty cam kết giúp mọi người sử dụng công nghệ để “bảo vệ và thúc đẩy dân chủ, có được nền chính trị và pháp trị tốt,” đồng thời bảo vệ và thúc đẩy “ý kiến, ngôn luận, kết lập nhóm, tự do hội họp cùng các quyền con người khác.”
Những nhân viên đề xướng sự lo lắng cho biết, họ được thông báo rằng Microsoft phải tuân thủ luật pháp Trung Quốc để kinh doanh tại Trung Quốc. Hai nhân viên cho biết, để đáp lại những lời chỉ trích trong và ngoài nước đối với hoạt động kinh doanh của Microsoft tại Trung Quốc, các giám đốc điều hành của Microsoft đã nhắc đến tuyên bố về nhân quyền của công ty ban hành năm 2012. Trong đó bao gồm lý do tiêu chuẩn được đưa ra bởi bất kỳ công ty công nghệ Mỹ nào khi kinh doanh tại một quốc gia độc tài: “Các doanh nghiệp tôn trọng nhân quyền một cách hiệu quả nhất thông qua sự hiện diện của họ, chứ không phải sự vắng mặt của họ khi khai triển hoạt động ở những quốc gia có rủi ro nhân quyền đáng kể.”
Microsoft đôi khi cũng chống lại sự kiểm duyệt của chính phủ Trung Quốc. Vào năm 2013, Microsoft đã ngừng chặn mọi người gửi tin nhắn văn bản có chứa một số từ nhạy cảm trên phiên bản Skype tiếng Trung. Vào năm 2017, chính quyền Trung Quốc đã cấm Skype. Vào năm 2021, Microsoft đã đóng cửa LinkedIn phiên bản tiếng Trung, sau khi các nhóm nhân quyền cho biết LinkedIn phiên bản tiếng Trung thường kiểm duyệt nội dung chỉ trích ĐCSTQ và chặn hồ sơ của một số nhà báo.
Việc kiểm duyệt của Bing phiên bản tiếng Trung “vô tình” mở rộng sang Mỹ và châu Âu
Trước ngày 04/06/2021, tức trước lễ kỷ niệm 32 năm “Thảm sát Thiên An Môn,” người dùng Microsoft Bing ở Hoa Kỳ và Châu Âu nhận thấy một số điều “lạ,” chẳng hạn Bing đã ngừng hiển thị bức ảnh nổi tiếng về “người chặn xe tăng.”
Khi người dùng tìm kiếm cụm từ “坦克人” (tank man), câu trả lời của Bing là: “Không có kết quả nào cho ‘tank man.’ Hãy kiểm tra chính tả của bạn hoặc thử các từ khóa khác.”
Khi được hỏi về sự cố vào thời điểm đó, phát ngôn viên của Microsoft nói rằng đó là “lỗi vô tình của con người.”
Theo tiết lộ của ba người biết rõ sự tình, đây là lời giải thích hoàn chỉnh chưa từng được tiết lộ công khai trước đây: Microsoft đã không cẩn thận áp dụng “danh sách đen” cho phiên bản Trung Quốc của Bing ra toàn thế giới. Điều này cũng vô tình cho phép mọi người nhìn thấy cách thức và kết quả hợp tác của Microsoft Bing với ĐCSTQ để dọn sạch “nội dung nhạy cảm” trên Internet.
Kí giả Gallagher tin rằng sự việc này cho thấy Microsoft Bing gặp khó khăn như thế nào khi sở hữu hệ thống kép. Họ có phiên bản bị kiểm duyệt gắt gao ở Trung Quốc, và cố gắng vận hành phiên bản mở ở những nơi khác trên thế giới. Nhưng thật khó để sở hữu cả hai. Bởi vì phiên bản bị kiểm duyệt đôi khi sẽ làm ô nhiễm các phiên bản không bị kiểm duyệt, dù vô tình hay cố ý.
Microsoft đối mặt với sự chỉ trích của phương Tây như thế nào?
Các công ty công nghệ Mỹ tuân thủ quy định kiểm duyệt của ĐCSTQ sẽ luôn đối mặt với nguy cơ bị chỉ trích ở Mỹ. Đặc biệt trong bối cảnh căng thẳng Mỹ – Trung ngày càng gia tăng, Microsoft có thể sẽ phải chịu áp lực ngày càng lớn.
Trong nhiều năm qua, các nhà phê bình đã cáo buộc Microsoft vi phạm các cam kết về nhân quyền và dân chủ trong hoạt động của mình tại Trung Quốc. Ông Vương Á Thu (Yaqiu Wang), Giám đốc nghiên cứu các vấn đề Trung Quốc, Hồng Kông và Đài Loan của tổ chức tư vấn Freedom House ở Mỹ, cho biết: “Điều này khiến người ta lo ngại và phẫn nộ.” “Microsoft là một trong những công ty lớn nhất thế giới, có lợi nhuận cao, tuyên bố ủng hộ dân chủ và nhân quyền. Nhưng nếu bạn nhìn vào hành vi của họ ở Trung Quốc thì sẽ phát hiện sự thực vừa vặn là ngược lại.”
Microsoft đã phản bác những lời chỉ trích này. Ông Frank Shaw, Giám đốc truyền thông của Microsoft, cho biết trong một tuyên bố gửi qua email rằng: “Bing là công cụ tìm kiếm ít bị kiểm duyệt nhất ở Trung Quốc, và thường là nguồn duy nhất có thể truy cập được lượng thông tin khổng lồ ở nước này, ngay cả khi chúng tôi phải xóa một số kết quả nhất định theo luật Trung Quốc. Chúng tôi sẽ chỉ kiểm tra kết quả để đáp ứng các mệnh lệnh pháp lý hẹp mà chúng tôi tin rằng chúng tôi có nghĩa vụ phải thực hiện. Hơn nữa, chúng tôi thường phản đối các mệnh lệnh này khi chúng tôi tin rằng nó không phù hợp với cách giải thích đúng đắn về các quy tắc của Trung Quốc. Một lựa chọn khác là rời khỏi thị trường này, điều này sẽ chỉ cắt đứt thông tin mà mọi người có được thông qua Bing.”
Trong các bình luận công khai tại Davos, Thụy Sĩ hồi tháng Một năm nay, Giám đốc điều hành Microsoft Nadella đã mô tả hoạt động kinh doanh của công ty tại Trung Quốc như một cách để thúc đẩy lợi ích của nước Mỹ. Ông nói rằng, từ một ý nghĩa nào đó, các hoạt động kinh doanh này đang biến sự hiểu biết chuyên nghiệp của Trung Quốc thành việc sáng tạo ra công nghệ của nước Mỹ. Ông nói: “Chúng tôi vẫn hy vọng có thể tận dụng nguồn nhân lực từ khắp nơi trên thế giới, cuối cùng có thể đóng góp cho quyền sở hữu trí tuệ của nước Mỹ. Khi tôi xem các bài báo về học tập cơ khí (trí tuệ nhân tạo), những bài viết bằng tiếng Quan Thoại cũng nhiều như tiếng Anh.”
Ông Nadella cũng mô tả hoạt động kinh doanh của Microsoft tại Trung Quốc là một cách để tăng tính cởi mở. Ông nói: “Bài học lịch sử, ít nhất theo quan điểm của tôi, sai lầm tồi tệ nhất mà bất kỳ nền văn minh, bất kỳ xã hội nào cũng có thể mắc phải, là tự cách ly mình theo một cách nào đó khỏi kiến thức được tạo ra ở nơi khác.”
Trong những bình luận này, ông Nadella không đề cập trực tiếp đến hệ thống kiểm duyệt của Bing ở Trung Quốc. Các nhà phê bình cho rằng ví dụ của Trung Quốc đã trở thành hình mẫu cho các chính phủ khác đang tìm cách khiến công dân xa rời khỏi những thông tin nhạy cảm về chính trị. Ví dụ, Ấn Độ đã sao chép một số nội dung trong chính sách kiểm duyệt internet của Trung Quốc. Nga cũng đã yêu cầu Microsoft xóa hàng ngàn nội dung khỏi các nền tảng như Bing, bao gồm những liên kết đến các trang web tin tức và chính trị đối lập, và Microsoft nói chung đều sẽ tuân thủ những yêu cầu này.
Microsoft cho biết, khi họ xóa nội dung nhạy cảm ở Trung Quốc, họ không làm như vậy đối với phần còn lại của thế giới. Nhưng “Sự cố mất tích của người chặn xe tăng” vào năm 2021 đã cho thấy, các ứng dụng công nghệ phi tự do cũng có thể vượt qua biên giới quốc gia. Vào tháng 05/2022, các nhà nghiên cứu tại Citizen Lab ở Toronto đã phát hiện ra rằng tính năng “tự động gợi ý” của Bing đã kiểm duyệt tên và chủ đề bằng tiếng Trung Quốc nhạy cảm về mặt chính trị đối với chính phủ ĐCSTQ khi sử dụng Bing trên phạm vi quốc tế, kể cả ở Mỹ và Canada. Ông Jeffrey Knockel, một thành viên cao cấp tại Citizen Lab, cho biết: “Nếu bạn kiểm duyệt một nhóm người dùng, bạn sẽ không cách nào quảng bá quyền tự do ngôn luận cho một nhóm người dùng khác, đây có vẻ như là điều không thể tránh khỏi.”
Microsoft Bing có khả năng sẽ rút khỏi Trung Quốc?
Microsoft dường như không hề có ý định rút Bing khỏi Trung Quốc. Nhân viên của công ty này cho biết, điều này có thể là do Bing được tích hợp rất cao với các sản phẩm khác. Ví dụ: Bing được tích hợp vào Start Menu của Windows, và là công cụ tìm kiếm mặc định trên trình duyệt Microsoft Edge được cài đặt trên máy tính Windows. Mà Windows đã được cài đặt từ 300 triệu đến 500 triệu lần ở Trung Quốc. Microsoft thậm chí còn cung cấp một phiên bản Windows đặc biệt cho chính phủ Trung Quốc.
Ngoài ra, Microsoft còn thiết lập quan hệ đối tác với hàng chục ngàn công ty Trung Quốc trong lĩnh vực bán lẻ, sản xuất, y tế, ô tô và năng lượng. Vào năm 2022, Microsoft cho biết trong một bài báo bằng tiếng Trung trên trang web của mình rằng họ có “quan hệ cộng sinh” với các đối tác Trung Quốc. Họ coi các hoạt động tại Trung Quốc như một cách để tuyển dụng nhân tài và đạt được hoạt động kinh doanh mà lẽ ra không thể có được bằng các phương thức khác.
Nhân viên của Microsoft cho biết, một yếu tố khác là tầm quan trọng của nhân tài kỹ thuật Trung Quốc đối với hoạt động nghiên cứu và phát triển của Microsoft. Họ nói điều này đặc biệt đúng với Bing, bởi vì phần lớn công việc trên nền tảng tìm kiếm này được thực hiện bởi các nhóm ở Trung Quốc. Những nhóm này sở hữu hàng ngàn người và là nhóm phát triển ở nước ngoài lớn nhất của Microsoft. Những kỹ sư Trung Quốc này đóng vai trò quan trọng trong việc duy trì và phát triển nền tảng tìm kiếm toàn cầu của Bing. Đồng thời, họ cũng chiếm vị trí độc nhất và đầy mâu thuẫn tại Microsoft, nỗ lực khai phá các tính năng bị cấm ở Trung Quốc nhưng lại có thể sử dụng ở nơi khác.
Vào tháng 09/2022, ông Hầu Dương (Yang Hou), người đứng đầu Microsoft ở Trung Quốc, đã công bố kế hoạch mở rộng tổng số nhân viên của công ty tại Trung Quốc lên hơn 10,000 người. Ông nói: “Microsoft sẽ tiếp tục kiên định với niềm tin và quyết tâm phát triển tại Trung Quốc.”
Nếu Microsoft muốn ở lại Trung Quốc, kí giả điều tra Gallagher tin rằng Microsoft đang cố gắng “đi bộ trên dây” giữa hệ thống kiểm duyệt của ĐCSTQ với nhân quyền và tự do ngôn luận của phương Tây. Tuy nhiên, cộng đồng nhân quyền tin rằng Microsoft đã đi “quá xa” ở Trung Quốc. Mức độ tự kiểm duyệt trên phiên bản tiếng Trung của Bing “thực sự khiến người ta chấn kinh.”
Kí giả Gallagher nói rằng rất nhiều người trong nội bộ công ty Microsoft đã vô cùng lo lắng về điều này. Microsoft cũng không thể tìm ra giải pháp cho “phiên bản ôn hòa” của công cụ tìm kiếm của mình, vì đây là một phương pháp đã được thử và thất bại, bao gồm cả Google và Bing.
