Hai bước thực hành giúp bạn vượt qua cảm giác tủi thân
Cảm giác thương thân trách phận là một cái bẫy mà nhiều người trong chúng ta đôi khi mắc phải trong cuộc đời.
Bạn cảm thấy có lỗi với bản thân và không thể thoát khỏi cảm giác đó?
Tự thương hại bản thân là một cái bẫy mà nhiều người trong chúng ta đôi khi mắc phải trong cuộc đời. Tuy nhiên, những lời khuyên chung chung, đơn giản như [hãy] “suy nghĩ tích cực” hay “hướng đến điều tốt đẹp” sẽ không giúp bạn thoát khỏi lối suy nghĩ hủy hoại này.
Điều bạn thực sự cần là lời khuyên cụ thể, có thể thực hiện được.
Và một mức độ tự tin về những gì bạn mong đợi từ những lời khuyên đó.
Lời khuyên chung chung không sai nhưng chỉ là thiếu thông tin quan trọng. Mọi người hiển nhiên đều biết rằng chìa khóa để vượt qua cảm giác tủi thân là lòng biết ơn. Đó cũng là bí quyết để sống lâu hơn và khỏe mạnh hơn.
Quá nhiều lời khuyên cho rằng bạn có thể dễ dàng thực hiện để thoát khỏi cái bẫy này.
Tuy nhiên, nói thường dễ hơn làm
Gần đây tôi có cảm giác tủi thân vì bất đồng quan điểm với vợ. Thực sự thì việc này hiếm khi xảy ra nên lần này cả hai chúng tôi đều mất cảnh giác.
Một mặt tôi muốn bỏ qua nhưng mặt khác tôi lại muốn đắm chìm trong sự thật rằng mình đã bị hiểu lầm. Tôi cũng đã suy nghĩ kỹ tất cả những lời khuyên về cách vượt qua sự tủi thân. Tuy nhiên, không có lời khuyên nào tốt hơn cho tình trạng của tôi lúc bấy giờ. Dường như có quá nhiều việc phải làm để thay đổi [tình hình].
Lời khuyên kinh điển thường như thế này:
- Hãy tập trung vào những điều tốt đẹp trong cuộc sống thay vì cảm thấy tủi thân.
- Lập ra một kế hoạch để giải quyết những vấn đề nằm trong tầm kiểm soát và ngừng lo lắng về mọi thứ khác.
- Thách thức cách nghĩ tiêu cực bằng cách xác định và điều chỉnh những suy nghĩ vô ích.
Không sai. Tất cả lời khuyên đều thật tuyệt vời. Nhưng trong cuộc đấu tranh nội tâm với sự tủi thân, những giải pháp hiển nhiên này dường như lại không thể [dễ thực hiện].
Tại sao vậy?
Thương hại bản thân là một trong những cảm xúc kỳ lạ mà chúng ta vừa yêu vừa ghét. Chúng ta biết về lâu dài sự tủi thân sẽ có tác hại, nhưng trong cảm giác bất an, lòng tự ti, thất vọng hoặc vỡ mộng, đôi khi cảm giác thương thân trách phận đó lại là sự an ủi mà chúng ta dễ dàng có được nhất.
Việc tập trung vào các vấn đề của mình cho phép chúng ta biện minh cho những cảm xúc. Và lạ thay, cảm thấy có lỗi với bản thân đôi khi lại dễ dàng hơn việc đối mặt với điều đã làm tổn thương mình.
Những giải pháp thực sự để vượt qua tâm lý tủi thân
Theo kinh nghiệm của tôi, khi thực sự muốn giải quyết cảm giác thương hại bản thân, có hai điều quan trọng cần làm: làm một việc khác và nói chuyện với ai đó về cảm xúc của mình.
Làm một việc khác
Đặt tâm trí của bạn vào một việc khác. Khi đang nóng giận, bạn hầu như không thể làm gì để cải thiện tình hình trước khi bình tĩnh lại. Với cả những lời khuyên tốt nhất, bạn đều sẽ cảm thấy không thể thực hiện được.
Chẳng hạn, tôi không thấy hữu ích khi nghĩ về những điều tôi biết ơn khi đang cảm thấy có lỗi với bản thân. Bộ não biết rằng tôi chỉ đang cố lừa bản thân để vượt qua, và nó dễ dàng chống lại nỗ lực đó.
Điều quan trọng là tiếp cận vấn đề một cách gián tiếp. Trở lại trạng thái trung lập về mặt cảm xúc càng nhanh càng tốt. Nhưng bằng cách nào? Cách nhanh nhất là ngừng suy nghĩ về cảm xúc của bản thân và hoàn toàn tập trung vào việc khác. Dưới đây là một số hoạt động hữu ích nhất đối với tôi:
- 30 phút tập thể dục nhịp điệu duy trì nhịp tim từ 60 -70% mức tối đa, vừa đủ để đổ mồ hôi nhẹ.
- Đọc 30 – 45 trang từ một cuốn sách phi hư cấu đầy cảm hứng hoặc kích thích tư duy và ghi chú.
- Viết dàn ý chi tiết cho một bài viết mới và sau đó viết phần giới thiệu dài 200 – 300 từ.
Tất cả những hoạt động thu hút toàn bộ tâm trí này sẽ giúp tôi thoát khỏi cảm giác tủi thân bao quanh và hướng tới một điều gì khác. Tôi không cần phải thuyết phục bản thân từ bỏ hoàn toàn nỗi tủi thân, chỉ tạm dừng và thực hiện một việc khác.
Trò chuyện
Bạn thực sự cần nói rõ ra cảm xúc của mình với người mà bạn có thể tin tưởng trong một cuộc trò chuyện nghiêm túc.
Việc bày tỏ cảm xúc như một phương pháp trị liệu sâu sắc, giúp bạn sắp xếp những suy nghĩ hỗn loạn thành ngôn ngữ mạch lạc và nhận được sự đồng cảm cũng như góp ý nhẹ nhàng.
Bạn có thể trò chuyện và giãi bày với bất kỳ người thân yêu nào, ngay cả người đã xúc phạm/làm tổn thương bạn.
Hãy cố gắng làm điều này một cách bình tĩnh và có chừng mực. Bạn đang cố gắng giảm bớt chứ không phải khuấy động cảm xúc của mình lên.
Bạn không cần lập luận to tát, cụ thể cho lý do tại sao bạn lại cảm thấy như vậy. Chỉ cần mở lời. Hầu hết việc học đều đến từ thử nghiệm, sai sót và thực hành lặp đi lặp lại, chứ không chỉ đơn thuần giải quyết các vấn đề như một điều trừu tượng.
Hãy trò chuyện càng sớm càng tốt. Theo kinh nghiệm của tôi, càng chờ đợi lâu thì sẽ càng khó thoát ra được.
Đừng nhầm lẫn mục đích và phương tiện
Những bước đầu tiên để đánh bại sự tủi thân là làm phân tán những cảm xúc nóng giận bằng một hoạt động khác và trò chuyện với một người bạn thân thiết về cảm giác của bạn.
Tất cả những điều khác về việc “hướng tới điều tốt đẹp,” “lập kế hoạch” và “thách thức những suy nghĩ tiêu cực” là những việc bạn sẽ muốn làm một cách tự nhiên khi thoát khỏi sự tủi thân, nhưng thật không may, chúng thường không phải là công cụ phù hợp khi đang trong cuộc chiến.
Thanh Long biên dịch
Quý vị tham khảo bản gốc tại The Epoch Times
