Các cơ quan quản lý bãi bỏ đối xử ưu đãi dành cho các công ty Trung Quốc niêm yết tại Hoa Kỳ
Các cơ quan quản lý Hoa Kỳ đang khai triển kế hoạch để có biện pháp mạnh với các công ty Trung Quốc niêm yết trên các sàn giao dịch chứng khoán của Hoa Kỳ, đảo ngược thỏa thuận đã ký với Bắc Kinh vào năm 2013 dưới thời chính phủ ông Obama.
Kế hoạch này sẽ yêu cầu các công ty Trung Quốc niêm yết trên các sàn giao dịch của Hoa Kỳ dùng các hãng kiểm toán do các cơ quan quản lý Hoa Kỳ giám sát.
Ủy ban Chứng khoán và Giao dịch (SEC) dự kiến sẽ đệ trình một đề xuất vào tháng 12 nhằm giải quyết các rủi ro liên quan đến hoạt động đầu tư vào các chứng khoán Trung Quốc, theo một bài báo của Wall Street Journal đăng hôm 17/11.
Đề xuất của SEC sẽ yêu cầu Sở giao dịch chứng khoán New York và Nasdaq buộc các công ty nước ngoài phải tuân thủ các tiêu chuẩn kiểm toán của Hoa Kỳ hoặc cấm họ niêm yết cổ phiếu trên các sàn giao dịch này. Các công ty có cổ phiếu giao dịch trên các sàn này sẽ có một thời gian nhất định để tuân thủ nhằm tránh bị hủy niêm yết.
Các công ty Trung Quốc có thể bị yêu cầu thực hiện rà soát lần hai đối với các báo cáo tài chính của họ được thực hiện bởi một hãng kiểm toán có trụ sở tại một quốc gia nơi có cơ quan quản lý kiểm toán hợp tác với Ban Giám sát Kế toán Công ty Công Hoa Kỳ (U.S. Public Company Accounting Oversight Board – PCAOB).
PCAOB là một tổ chức bất vụ lợi được thành lập theo Đạo luật Sarbanes – Oxley năm 2002 để giám sát hoạt động kiểm toán của các công ty giao dịch đại chúng nhằm bảo vệ các nhà đầu tư. Các công ty niêm yết cổ phiếu trên các sàn giao dịch của Hoa Kỳ phải có báo cáo tài chính được kiểm toán bởi các công ty kế toán công chứng độc lập đã đăng ký với PCAOB.
SEC, dù từ chối cung cấp thông tin về kế hoạch của mình, đã đề cập đến tuyên bố mà chủ tịch SEC Jay Clayton đưa ra hồi tháng 8.
Trong tuyên bố của mình, ông Clayton đã thông báo ý định của SEC là “chuẩn bị các đề xuất” để củng cố và nâng cao sự giám sát với các công ty Trung Quốc trên các sàn giao dịch của Hoa Kỳ. Quyết định này được đưa ra sau khi cơ quan quản lý này tổ chức hội nghị bàn tròn hồi tháng 7 với các nhà đầu tư, các cơ quan quản lý khác và các chuyên gia trong ngành để thảo luận về các vấn đề liên quan đến rủi ro khi đầu tư vào các công ty [Trung Quốc] này.
Các hành động của SEC theo sau các khuyến nghị được ban hành hôm 24/7 bởi một ban tư vấn do Tổng thống Donald Trump chỉ định, trong đó ông Clayton là thành viên. Ban tư vấn đã đưa ra các khuyến nghị của mình trong “Báo cáo về việc bảo vệ các nhà đầu tư Hoa Kỳ khỏi những rủi ro đáng kể từ các công ty Trung Quốc”.
PCAOB không thể thanh tra các hãng kiểm toán có trụ sở tại Trung Quốc trong hơn một thập kỷ qua, báo cáo nêu rõ.
Do đó, ban tư vấn khuyến nghị nâng cao tiêu chuẩn niêm yết để PCAOB có thể tiếp cận các hồ sơ kiểm toán của một công ty niêm yết. Theo báo cáo này, các công ty [kiểm toán] không thể đáp ứng tiêu chuẩn do các hạn chế của chính phủ như ở Trung Quốc có thể cung cấp dịch vụ đồng kiểm toán cùng với một công ty kiểm toán có trụ sở tại một quốc gia khác, nơi cấp đủ quyền truy cập vào các hồ sơ kế toán.
Để giảm thiểu sự gián đoạn thị trường, các cơ quan quản lý của Hoa Kỳ sẽ đưa ra một khoảng thời gian chuyển tiếp cho đến ngày 01/01/2022, để các công ty hiện đang niêm yết có thể tuân thủ các tiêu chuẩn mới.
“Các tiêu chuẩn niêm yết mới sẽ lập tức áp dụng cho các công ty niêm yết mới ngay khi các quy định và/hoặc thiết lập tiêu chuẩn cần thiết có hiệu lực,” báo cáo cho biết.
SEC dự kiến sẽ nhanh chóng đề xuất kế hoạch của mình trước khi ông Clayton ra đi. Hôm 16/11, Chủ tịch SEC thông báo rằng ông sẽ từ chức vào cuối năm 2020.
Đối xử ưu đãi
Có 217 công ty Trung Quốc được niêm yết trên các sàn giao dịch của Hoa Kỳ, với tổng giá trị thị trường là 2.2 nghìn tỷ USD, tính đến ngày 02/10.
Các công ty Trung Quốc này đã tận dụng lợi thế của thị trường vốn Hoa Kỳ mà không phải tuân thủ các tiêu chuẩn kiểm toán nghiêm ngặt giống như các công ty Hoa Kỳ khác. Các cơ quan quản lý ở Bắc Kinh đã từ chối cho phép thanh tra hoạt động kiểm toán đối với các công ty Trung Quốc niêm yết tại Hoa Kỳ với lý do an ninh quốc gia và bí mật nhà nước.
Năm 2013, dưới thời chính phủ Obama-Biden, PCAOB đã ký một biên bản ghi nhớ (MOU) với các cơ quan quản lý ở Bắc Kinh, đem lại sự ưu đãi cho các công ty Trung Quốc.
Ví dụ, MOU nêu rằng “nếu một Bên tham gia thỏa thuận này không cung cấp thông tin và/hoặc sự chấp thuận được yêu cầu, do xung đột pháp luật, thì các Bên nên cố gắng tìm ra giải pháp bằng cách tham vấn.” Những tiêu chuẩn lỏng lẻo này đã gây ra những trở ngại cho việc SEC thực thi các quy tắc và quy định của mình đối với các hãng kiểm toán và các công ty có trụ sở tại Trung Quốc.
Nhượng bộ này là một phần (kết quả) từ sự tham gia tích cực của cựu Phó Tổng thống Joe Biden trong việc tăng cường bang giao thương mại của Hoa Kỳ với Trung Quốc. Bản ghi từ kho lưu trữ của chính phủ Obama cho thấy thỏa thuận đã đạt được sau khi các nhà lãnh đạo Trung Quốc tổ chức nhiều cuộc họp với ông Biden.
Kết quả của sự nhượng bộ này, các nhà đầu tư Hoa Kỳ, thông qua quỹ hưu trí của họ, đã vô tình chuyển tiền tài từ Hoa Kỳ sang các công ty Trung Quốc không tuân thủ luật pháp Hoa Kỳ. Lỗ hổng này khiến các nhà đầu tư Hoa Kỳ tài trợ vốn cho nhiều công ty Trung Quốc có liên quan đến bộ máy gián điệp và quân sự của Đảng Cộng sản Trung Quốc và dính líu đến các vụ vi phạm nhân quyền của ĐCSTQ.
Thượng nghị sĩ Rick Scott (Cộng Hòa-Florida) hoan nghênh kế hoạch của SEC trong việc tăng cường giám sát các công ty này.
Hôm 17/11, ông Scott cho biết trong một tuyên bố rằng, “Các công ty Trung Quốc niêm yết tại Hoa Kỳ gây ra những thách thức về quy định, giám sát và thực thi, làm suy yếu tính minh bạch và niềm tin ở thị trường Hoa Kỳ. Tôi rất vui vì họ đang thực hiện bước đi quan trọng này để bảo vệ các nhà đầu tư bằng cách ngăn chặn các công ty có trụ sở tại Trung Quốc khỏi các sàn giao dịch của Hoa Kỳ nếu họ không minh bạch và tuân thủ các quy tắc giống như các doanh nghiệp Hoa Kỳ.”
Hành động này sẽ là thách thức mới nhất đối với các công ty Trung Quốc đang niêm yết trên các sàn giao dịch của Hoa Kỳ.
Hôm 12/11, TT Trump đã ban hành một sắc lệnh hành pháp chấm dứt các hoạt động đầu tư vào các công ty Trung Quốc có quan hệ chặt chẽ với quân đội Trung Quốc. Lệnh này nhắm vào 31 công ty trước đây được Ngũ Giác Đài xác định là “thuộc sở hữu hoặc kiểm soát” của Quân Giải phóng Nhân dân Trung Quốc (PLA).
Một phân tích của The Epoch Times cho thấy, tính đến ngày 20/11, hai công ty niêm yết trên Sở giao dịch chứng khoán New York, gồm China Mobile Ltd. và China Telecom Corp., nằm trong danh sách đen và một lượng cổ phiếu của các công ty này, trị giá 10.4 tỷ USD, do các quỹ đầu tư của Hoa Kỳ nắm giữ. Theo sắc lệnh hành pháp của tổng thống, tính đến tháng 11/2021, các nhà đầu tư Hoa Kỳ có khoảng một năm để rút vốn khỏi các khoản đầu tư của họ.
