Nhà sản xuất chip SMIC phủ nhận liên hệ với quân đội Trung Quốc
Đầu năm nay, một số công ty thiết bị bán dẫn của Hoa Kỳ đã thông báo những khách hàng Trung Quốc của họ rằng thiết bị mà các công ty Trung Quốc này mua từ họ không được phép sử dụng cho mục đích quân sự, dựa trên các quy định mới do Bộ Thương mại Hoa Kỳ ban hành. Tuy nhiên, một số công ty Trung Quốc đã tuyên bố giả dối rằng họ không tham gia sản xuất cho mục đích quân sự, nhằm tránh các quy định của Hoa Kỳ.
Gần đây, công ty sản xuất chip hàng đầu của Trung Quốc SMIC (Semiconductor Manufacturing International Corp.) tuyên bố nhiều lần rằng họ không tham gia sản xuất các linh kiện cho quân đội. Tuy nhiên, công ty này được Đảng Cộng sản Trung Quốc (ĐCSTQ) hỗ trợ toàn diện, bao gồm cả Quỹ Đầu tư Công nghiệp Vi mạch Tích hợp Trung Quốc (CICIIF) thuộc sở hữu nhà nước. Đáng chú ý là SMIC đã nhận được sự công nhận cao nhất từ ĐCSTQ do sản xuất chip sử dụng trong quân sự.
SMIC là một nhà máy gia công sản xuất các linh kiện bán dẫn được nhà nước hỗ trợ có trụ sở chính tại Thượng Hải. Công ty này sản xuất chip bán dẫn, được sử dụng trong mọi lĩnh vực, từ máy tính, điện thoại di động đến hỏa tiễn và chiến đấu cơ.
Trung Quốc, quốc gia phụ thuộc nhiều vào việc nhập khẩu các linh kiện bán dẫn từ nước ngoài, đã đặt mục tiêu sản xuất trong nước 70% nhu cầu linh kiện bán dẫn của mình vào năm 2025, theo chính sách công nghiệp đầy tham vọng “Sản xuất tại Trung Quốc 2025”.
Tại một cuộc họp báo cáo tài chính và kết quả hoạt động được tổ chức vào giữa tháng 5 năm nay, Giám đốc điều hành của SMIC, Zhao Haijun cho biết, “Chúng tôi đã duy trì việc liên hệ tốt với các nhà cung cấp của mình và Bộ Thương mại Hoa Kỳ; chúng tôi tôn trọng các quy tắc và hoàn toàn tuân thủ. Ngay từ đầu, chúng tôi đã cam kết không tham gia vào các hoạt động kinh doanh quân sự, và chúng tôi đã giữ đúng cam kết này.”
Mối quan hệ với quân đội
Tuy nhiên, vào tháng 9/2017, chip thiết bị chuyển mạng, KD5660, đã được đặt vào tâm điểm chú ý tại Triển lãm Thiết bị Công nghệ Cao Phát triển Tích hợp Quân sự-Dân sự lần thứ ba được tổ chức tại Bắc Kinh với tư cách là sản phẩm chip duy nhất được phát triển độc lập bởi các kỹ sư Trung Quốc.
Theo phương tiện truyền thông nhà nước Trung Quốc, con chip này được thiết kế bởi Công ty Công nghệ Beijing Dongtu Junyue, sản xuất bởi SMIC, và được đóng gói và thử nghiệm bởi Công ty Nantong Fujitsu Microelectronics. Nó đã được Cục Phát triển Trang bị của Quân ủy Trung ương Trung Quốc đánh giá “hạng A” — mức xếp hạng cao nhất cho các thiết bị công nghệ cao tự động và có thể điều khiển.
Trưởng ban tổ chức triển lãm các sản phẩm quân sự cấp quốc gia thường niên này là Cục Phát triển Trang bị của Quân ủy Trung ương và Văn phòng Ủy ban Phát triển tổng hợp Quân sự – Dân sự Trung ương.
Các báo cáo công khai năm 2018 cho thấy bộ chuyển mạng được trang bị KD5660 đã vượt qua bài kiểm tra của Phòng thí nghiệm Công nghệ Viễn thông Trung Quốc, trực thuộc Bộ Công nghiệp và Công nghệ Thông tin, và đã được đưa vào danh sách mua sắm của Cục Phát triển Trang bị Quân sự. Nói cách khác, KD5660 được sản xuất bởi SMIC, sử dụng quy trình công nghệ 40nm của công ty này và được sử dụng làm chip lõi trong một thiết bị chuyển mạng quân sự.
Công ty thiết kế KD5660 là Beijing Dongtu Junyue. Theo thông tin trên trang web công ty, Beijing Dongtu Junyue tập trung vào công nghiệp quân sự và quốc phòng, nghiên cứu đổi mới công nghệ và thiết bị mạng thông tin quân sự. Công ty này cung cấp cho quân đội Trung Quốc các mạng liên lạc tích hợp được phát triển bởi chuyên gia Trung Quốc. Ví dụ, vào năm 2016, Wang Xiaojun, Tổng giám đốc khi đó của Beijing Dongtu Junyue, nói với báo chí rằng thiết bị mạng dùng trong quân sự, do công ty này thiết kế, đã được sử dụng trong các dự án tàu hải quân chiến lược.
Dựa trên thông tin công khai, công ty mẹ của Dongtu Junyue là Dongtu Technology, cả hai đều là công ty con và là chi nhánh của Dongtu Group, một doanh nghiệp hàng đầu có liên quan đến quân đội. Dongtu Technology cũng là một công ty được niêm yết hạng A trên Thị trường Doanh nghiệp Tăng trưởng của Sở Giao dịch Chứng khoán Thâm Quyến. Hiện tại, cổ đông lớn nhất của nó là Tập đoàn đầu tư Beijing Daxing, một công ty quốc doanh do Chính quyền và Huyện ủy Đại Hưng Bắc Kinh thành lập.
Dongtu Technology và công ty con Dongtu Junyue (do Dongtu Technology sở hữu hoàn toàn), nổi tiếng trong ngành công nghiệp chip với việc nghiên cứu và phát triển chip trong cả lĩnh vực công nghiệp và quân sự, và họ có khá nhiều khách hàng quân sự, đại diện cho các lực lượng quân đội. Thật khó để tin rằng SMIC không biết gì về sự tham gia của Dongtu trong các ứng dụng quân sự.
Hiện tại, quy trình công nghệ sản xuất của SMIC đều phụ thuộc vào thiết bị của Hoa Kỳ. Hồi tháng 5, trang web phân tích và tin tức công nghệ của Trung Quốc, Semi Insights, đưa tin rằng một số công ty thiết bị bán dẫn của Hoa Kỳ đã gửi thư cho các công ty sản xuất tấm silicon mỏng tại Trung Quốc, bao gồm cả SMIC, tuyên bố rằng thiết bị được mua từ các công ty này không được dùng để chế tạo các sản phẩm quân sự, và quy định mới do Bộ Thương mại Hoa Kỳ ban hành mở rộng các giới hạn “sử dụng cuối cùng” và “người dùng cuối” về mặt quân sự. Định nghĩa về “mục đích sử dụng cuối cùng trong quân sự” hiện bao gồm bất kỳ vật phẩm nào hỗ trợ hoặc góp phần vào việc vận hành, lắp đặt, bảo trì, sửa chữa, đại tu, tân trang, “phát triển” hoặc “sản xuất” các vật phẩm quân sự được mô tả trong Danh sách Vũ khí của Hoa Kỳ.
Để đáp lại các quy định mới này, Dongtu Technology đã đưa ra một tuyên bố đột ngột vào ngày 28/5 và tuyên bố rằng công ty này “không có giao dịch kinh doanh nào với SMIC.”
Hơn nữa, SMIC đột nhiên tuyên bố rằng hoạt động kinh doanh của họ “chỉ dành cho người dùng cuối dân sự và thương mại” sau khi Reuters đưa tin vào ngày 4/9 rằng chính phủ TT Trump đang xem xét việc đưa thêm SMIC vào danh sách đen thương mại, ngăn chặn các công ty Hoa Kỳ làm ăn kinh doanh với công ty sản xuất chip này, trừ khi họ có các giấy phép đặc biệt do chính phủ cấp.
Thông báo chính thức do SMIC đưa ra ngày 6/9 nêu rõ, “Chúng tôi không có quan hệ gì với quân đội Trung Quốc. Bất kỳ giả định nào về mối quan hệ của chúng tôi với quân đội Trung Quốc đều không đúng và là cáo buộc sai sự thật”.
Tác giả: Simin Chen
Biên dịch: Cẩm An
