Giữa cuộc chiến thương mại với Mỹ, Trung Quốc nỗ lực tìm cách bù đắp tổn thất
Theo các tài liệu nội bộ của chính phủ mà The Epoch Times có được, chính quyền địa phương ở Trung Quốc đã xem xét tìm kiếm thị trường thay thế cho các mặt hàng xuất khẩu của họ khi căng thẳng thương mại Mỹ-Trung leo thang trong năm 2018.
Nhà chức trách ở tỉnh Cát Lâm nằm ở phía đông bắc Trung Quốc đã phải xác định các biện pháp đối phó ngay sau khi cuộc chiến thương mại Mỹ-Trung nổ ra vào tháng 3/2018.
Theo một thông báo ngày 13/4/2018, tỉnh trưởng tỉnh Cát Lâm Cảnh Tuấn Hải (Jing Junhai) đã ra lệnh cho Văn phòng Ngoại vụ của ông tiến hành một nghiên cứu chính sách về “các mâu thuẫn trong thương mại Mỹ-Trung” và đưa ra các biện pháp để bù đắp tác động tiêu cực của chúng.
Văn phòng này xác định rằng hàng nhập khẩu từ Hoa Kỳ và hàng xuất khẩu sang Hoa Kỳ của các công ty Cát Lâm sẽ bị ảnh hưởng trực tiếp. Họ cũng cảnh báo rằng những biến động lớn có thể xảy ra trên thị trường chứng khoán, tỷ giá hối đoái, và giá cả hàng hóa.
Để chống lại tác động này, Văn phòng Ngoại vụ đã đề xuất như sau: tìm kiếm các thị trường xuất nhập khẩu bên ngoài Hoa Kỳ; theo đuổi các thị trường mới nổi tại các nước tham gia Sáng kiến Vành đai và Con đường (BRI) thông qua các liên hệ với chính phủ, các hiệp hội ngành, các tổ chức thân Bắc Kinh, và Hoa kiều; và khuyến khích các doanh nghiệp địa phương nâng cấp sản phẩm hoặc dịch vụ của họ. BRI là kế hoạch tăng cường sức ảnh hưởng của Bắc Kinh thông qua đầu tư vào các dự án cơ sở hạ tầng ở khắp các quốc gia Đông Nam Á, châu Phi và Đông Âu.
Thời điểm tài liệu này được phát hành, chiến tranh thương mại Mỹ – Trung vừa nổ ra.
Ngày 8/3/2018, Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump đã ký một sắc lệnh để áp thuế lần lượt 25% và 10% lên các sản phẩm thép và nhôm nhập khẩu. Các mức thuế này được áp dụng cho tất cả các nhà cung cấp, nhưng Trung Quốc được loại trừ vì sản xuất dư thừa đã ảnh hưởng đến các ngành công nghiệp của Hoa Kỳ.
Khoảng một tháng sau, ngày 2/4, Trung Quốc áp thuế lên tới 25% đối với 128 sản phẩm của Mỹ, trị giá khoảng 3 tỷ USD.
Ngày hôm sau, Tổng thống Trump tiết lộ kế hoạch áp thuế 25% đối với khoảng 50 tỷ USD hàng nhập khẩu Trung Quốc.
Trung Quốc đã trả đũa vào ngày tiếp theo bằng đòn thuế quan đối với 50 tỷ USD hàng hóa nhập khẩu Hoa Kỳ.
Nhà bình luận Trung Quốc Li Linyi lưu ý rằng các đề xuất của chế độ Trung Quốc trong tài liệu này là quá rộng, vì Trung Quốc sẽ khó thành công trong việc tìm thấy các thị trường xuất nhập khẩu mà đủ sức thay thế Hoa Kỳ.
Trung Quốc là đối tác thương mại hàng hóa lớn nhất của Hoa Kỳ. Năm 2018, thâm hụt thương mại hàng hóa của Hoa Kỳ với Trung Quốc là 419.2 tỷ USD.
Các tài liệu khác cho thấy nhà chức trách Cát Lâm vẫn đang tìm cách đạt được các mối quan hệ kinh doanh với các công ty Hoa Kỳ trong thời gian chuyển tiếp.
Văn phòng Ngoại vụ Cát Lâm lưu ý rằng vào ngày 17/12/2018, tỉnh trưởng và phó tỉnh trưởng đã gặp gỡ các giám đốc điều hành từ công ty thiết kế Silk EV của Hoa Kỳ để thảo luận về chương trình hợp tác R&D giữa SILK EV và nhà sản xuất ô tô của nhà nước Trung Quốc FAW.
Trong một tài liệu khác ghi ngày 22/4/2019, tỉnh trưởng Cảnh và chủ tịch Cargill ông David W. MacLennan đã tổ chức một cuộc nói chuyện chính thức để thảo luận về sự hợp tác sâu hơn.
Ngày hôm sau, hãng kinh doanh nông sản có trụ sở tại Hoa Kỳ thông qua một thông cáo báo chí cho biết họ sẽ đầu tư 112 triệu USD để xây dựng Khu công nghiệp Cargill Biotech ở thành phố Sonyuan, Cát Lâm để làm nơi chế biến ngô.
Theo tài liệu nội bộ này, ông Cảnh tuyên bố sự hiện diện của Cargill ở tỉnh này đã tạo ra 1,400 việc làm, đóng góp giá trị sản lượng 21.6 tỷ nhân dân tệ (khoảng 3.2 tỷ USD) cho Cát Lâm và mang lại 650 triệu nhân dân tệ tiền thuế.
Nhà bình luận Trung Quốc Li cho biết những tài liệu này làm rõ cách tiếp cận của chính quyền Trung Quốc trước cuộc chiến thương mại là: tỏ ra cứng rắn khi trả đũa bằng đòn thuế quan, nhưng vẫn tiếp tục bám víu vào Hoa Kỳ về mặt kinh tế.
Sau 18 tháng đàm phán, ngày 15/1/2020, Hoa Kỳ và Trung Quốc đặt bút ký thỏa thuận thương mại lịch sử giai đoạn I. Tuy nhiên, căng thẳng song phương ngày càng gia tăng khi hai nước bất đồng trong nhiều vấn đề, từ các cuộc biểu tình ở Hồng Kông, vấn đề Đài Loan đến sự lan rộng toàn cầu của đại dịch COVID-19.
Trong một cuộc phỏng vấn ngày 8/10 với đài Fox Business, Tổng thống Trump nói rằng nếu ông tái đắc cử, ông sẽ tiếp tục áp thuế lên hàng hóa Trung Quốc.
