Thôi bào chữa: Giải quyết những thất bại trong giáo dục của chúng ta
Càng lớn hơn càng bé hơn
Úi chà! Úi chà! úi chà! úi chà!
Và lại úi chà!
Trong khi tôi đọc bài báo “K-12: Sự sống và Cái chết của Tâm trí” (K-12: The Life and Death of the Mind) của Bruce Price trên mạng, ông đã chỉ cho tôi một video có tiêu đề “Người dân Hoa Kỳ kiểm tra kiến thức của họ” (Americans testing their knowledge). Trong 25 phút, chúng tôi thấy những người trẻ tuổi bối rối bởi những câu hỏi như: “Nếu bạn đang lái xe 70 dặm một giờ, hết bao lâu để bạn đi được 70 dặm?” “Bạn có thể kể tên bảy lục địa không?” “Hoa Kỳ được thành lập vào năm nào?” và “Cái nào nặng hơn, một pound đá hay một pound lông vũ?”. Những người khác được yêu cầu giải các bài tính nhân đơn giản và không hề có ý tưởng nào về cách làm.
Tuy sự thiếu hiểu biết của những người trẻ tuổi này thật đáng kinh ngạc, nhưng chúng ta không nên trách họ. Họ trông đáng yêu và thông minh, nhưng họ lại là sản phẩm của cái mà chúng ta có thể gọi một cách hoa mỹ vào thời điểm này là “hệ thống giáo dục”.
Chúng ta sẽ quá đỗi ngạc nhiên khi học sinh dành 13 năm đi học rồi tốt nghiệp mà lại thiếu giáo dục một cách khủng khiếp. Các trường học của chúng ta đã lừa dối những học sinh này. Họ đã lãng phí những năm tháng cuộc đời để ngồi vào bàn học và khi kết thúc những năm tháng trung học lại không thể xác định được Trận chiến Gettysburg xảy ra trong cuộc chiến nào hay hành tinh nào gần Trái Đất nhất.
Vậy làm thế nào chúng ta có thể thay đổi hướng đi và cung cấp cho học sinh một nền giáo dục thực sự?
Bổn phận của Cha Mẹ
Trước tiên, chúng ta phải ngừng hy vọng vào một số bước tiến lớn ở các trường công lập của chúng ta, ít nhất là trong hiện tại. Những ý tưởng thời trước về giáo dục — ví dụ như ghi nhớ các bảng cửu chương và các niên đại lịch sử, hoặc học cách viết bài luận — từ lâu nay đã không còn được sử dụng. Các bậc cha mẹ tin tưởng vào trường học, như một sự bảo đảm rằng con cái của họ đang nhận được một nền giáo dục chất lượng hoặc đầy đủ, có thể sẽ vô cùng thất vọng.
Các bậc cha mẹ đã đăng ký cho con cái của họ vào các trường bán công hoặc học viện tư nhân cũng phải luôn thận trọng quan sát những gì con họ đang học. Sẽ có điều gì đó không ổn khi tới lớp 6 Johnny vất vả mà vẫn không thể thuộc nổi các bảng cửu chương.
Tóm lại, trách nhiệm cuối cùng trong việc giáo dục một đứa trẻ thuộc về cha mẹ. Với ngày càng nhiều các trường học thất bại – và những nhà văn như Richard Mitchell, ED Hirsch, và John Taylor Gatto đã đề cập đến vấn đề này hơn 25 năm trước đây – các bậc cha mẹ cần phải lấp vào khoảng trống và giám sát việc học của con cái họ.
Dù hoàn cảnh của quý vị ra sao, đây là một số lời khuyên thiết thực giúp con quý vị học ở nhà.
Chịu trách nhiệm
Trước hết, hãy áp dụng cách tiếp cận giáo dục của Mama Carson. Khi nhận ra cậu con trai Ben có kết quả học tập kém, bà đã sắp xếp lịch đọc sách hằng ngày cho cậu và anh trai cậu, hạn chế thời gian xem tivi và thời gian ra ngoài chơi của chúng. Bà cũng yêu cầu các con trai mình viết báo cáo về cuốn sách mà chúng đọc, không phải để nộp cho giáo viên ở trường mà là nộp cho bà.
Như Candace Owens kể cho chúng ta trong cuốn “Choáng váng: người Hoa Kỳ gốc Phi có thể tạo ra lối thoát thứ hai khỏi Vườn ươm Dân chủ như thế nào” (Blackout: How Black America Can Make Its Second Escape From the Democrat Plantation), mẹ của Ben sinh ra trong hoàn cảnh cực kỳ nghèo khó, kết hôn năm 13 tuổi, chỉ học lớp 3 và thường bị trầm cảm khi một mình nuôi hai con trai.
Còn Ben?
Ben Carson tốt nghiệp hạng thứ ba trong lớp của mình ở trường trung học, lấy bằng đại học tại Yale, theo học trường y tại Đại học Michigan, và trở thành một bác sĩ giải phẫu thần kinh nhi khoa tài năng. Ngày nay ông là Bộ trưởng Phát triển Nhà ở và Đô thị của Quốc gia chúng ta.
Trong cuộc phỏng vấn với Ben Carson, bà Owens cho biết Ben tin là việc mẹ ông không chấp nhận những lời bào chữa cho kết quả học tập kém là con đường dẫn đến thành công của ông. Khi ông hoặc anh trai đưa ra những lời bào chữa như vậy, bà luôn nói, “Con có não không?”. Ý của bà là các con trai bà nên có khả năng suy nghĩ độc lập trước mọi vấn đề và chịu hoàn toàn trách nhiệm cho hành động của họ.
Giống như Mama Carson, cha mẹ cần phải chú trọng đến việc học ở nhà của con trẻ. Chúng ta thường kỳ vọng quá ít vào con cái của mình về mặt này, và kết quả là nhiều em không tận dụng hết năng lực học của mình. Dành quá nhiều thời gian sử dụng thiết bị điện tử và phương tiện truyền thông xã hội là nguyên nhân dẫn đến sự thiếu hụt này, nhưng quá nhiều hoạt động ngoại khóa cũng gây ra hệ luỵ tương tự. Các bài học piano, khiêu vũ và bóng đá có thể lấp đầy những buổi chiều của Mary 13 tuổi, nhưng cha và mẹ em đang làm gì để lấp đầy tâm trí em?
Hai công cụ tuyệt vời
Tiếp theo, hãy cân nhắc mua Bộ kiến thức cốt lõi (Core Knowledge Series) bắt đầu với “Những gì Trẻ mẫu giáo Cần Biết”, một bộ tám tập kéo dài đến hết lớp sáu. Tại đây, quý vị sẽ tìm thấy mọi thứ từ lịch sử, tiểu sử đến khoa học, từ truyện cổ tích và các bài đồng dao cho đến các bài thơ và các câu chuyện dân gian dành cho học sinh lớn hơn.
ED Hirsch, Jr., người đã tổng hợp loạt kiến thức này, cũng đã tạo ra Nền tảng Kiến thức Cốt lõi, (đừng bị nhầm lẫn với bộ Cốt lõi Chung). Bộ sách cung cấp tất cả các loại giáo trình và chương trình, trong số đó nhiều cái là miễn phí. Khái niệm Kiến thức Cốt lõi của Hirsch cung cấp liều thuốc giải độc hoàn hảo cho sự thiếu kiến thức trong chương trình “Người dân Hoa Kỳ kiểm tra kiến thức của họ”. Thấu hiểu rằng chia sẻ một nền văn hoá chung là một trong những yếu tố gắn kết của một xã hội có trật tự, Hirsch mang đến cho các bậc cha mẹ và giáo viên một chương trình giảng dạy cốt lõi về những điều cơ bản mà mọi người dân Hoa Kỳ nên biết.
Cuốn “Tâm trí được Đào tạo Tốt” (The Well-Trained Mind) của nhóm hai mẹ con Jessie Wise và Susan Wise Bauer là một nguồn tài liệu tuyệt vời khác. Dùng cho các cấp lớp của K-12, cuốn sách chứa hàng trăm loại kiến thức, các mẹo giảng dạy về các môn học đa dạng như sinh học tới logic học, và rất nhiều lời động viên từ hai cựu giáo viên này.
Câu lạc bộ và bạn bè
Các câu lạc bộ 4-H cung cấp tất cả các loại chương trình cho sinh viên, từ nông nghiệp đến máy tính và điện tử. Mặc dù đã từng gắn kết với các cộng đồng nông thôn, 4-H hiện nay có thể được tìm thấy ở các thị trấn và thành phố trên toàn quốc. Hãy xem xét việc tra cứu tài nguyên tuyệt vời này. Một số gia đình tôi biết rất khen ngợi 4-H vì nhiều món quà mà nó mang lại cho con cái của họ.
Cuối cùng, nếu trường học của con quý vị không cung cấp nhiều thông tin về các câu lạc bộ dành cho học thuật và học tập, hãy cân nhắc việc tự lập ra một câu lạc bộ cho chúng. Nếu Jeremy tỏ ra yêu thích lập trình máy tính, hãy cho cậu bé gặp những người bạn cùng chí hướng mỗi tuần một lần và tìm hiểu xem liệu có người lớn nào có chuyên môn hơn sẽ hướng dẫn cho cả nhóm hay không. Nếu Nora yêu thích thơ ca và kịch, hãy mời một số bạn bè của cô bé, làm cho chúng một ít đồ ăn uống và hướng dẫn chúng tập vở kịch “Đêm thứ mười hai” (Twelfth Night) hoặc một tác phẩm của Christina Rossetti.
Sẽ ra sao nếu?
Về chiến thắng vượt qua các chướng ngại của Ben Carson, bà Owens viết: “Khi xem xét câu chuyện của Carson, tôi không thể không tự hỏi, nếu như? Nếu như cộng đồng người da đen nói chung quyết định từ bỏ mọi sự bao biện mà chúng ta biết là đang kìm hãm chúng ta lại thì sao? Nếu như chúng ta tự dạy bản thân chỉ nhìn thấy cơ hội hơn là những điều trái khoáy thì sao?”
Những lời lẽ ấy đúng với tất cả chúng ta.
Tất cả người dân Hoa Kỳ sẽ như thế nào nếu chúng ta gạt bỏ những lời bào chữa qua một bên, từ bỏ việc phụ thuộc quá nhiều vào một hệ thống giáo dục thất bại, và cho con cái chúng ta không chỉ kiến thức mà chúng xứng đáng được hưởng, mà còn cả sự khôn ngoan để thấy rằng sự chăm chỉ và quyết tâm sẽ giúp chúng gánh vác được tương lai của mình?
Giờ đây, đó là một số đức tính tốt đẹp lâu dài đáng để truyền lại cho con cái chúng ta.
Jeff Minick có bốn người con và một trung đội cháu đang lớn. Trong 20 năm, ông đã dạy lịch sử, văn học và tiếng Latinh cho các cuộc hội thảo của học sinh giáo dục tại nhà ở Asheville, NC, Ngày nay, ông sống và viết ở Front Royal, Va. Hãy truy cập JeffMinick.com để theo dõi blog của ông.
Jeff Minick
Thanh Tâm biên dịch
Xem thêm:
