Chủ tịch EU: EU phải quyết đoán hơn trong việc phơi bày vi phạm nhân quyền của Bắc Kinh
Hôm thứ Tư (16/9), giám đốc điều hành của EU đã kêu gọi Liên minh châu Âu phơi bày những vi phạm nhân quyền của Đảng Cộng sản Trung Quốc và phải đưa ra quyết định về các biện pháp trừng phạt hiệu quả hơn.
Chủ tịch Ủy ban châu Âu Ursula von der Leyen cho biết trong bài phát biểu đầu tiên của bà về “Nhà nước Liên minh” rằng, Ủy ban châu Âu – cơ quan điều hành của EU – sẽ đề xuất một Đạo luật Magnitsky của châu Âu, cho phép khối áp đặt các biện pháp trừng phạt đối với những kẻ vi phạm nhân quyền trên toàn thế giới.
“Chúng ta phải phơi bày các hành vi vi phạm nhân quyền bất cứ khi nào và ở bất cứ nơi đâu chúng xảy ra — có thể là ở Hồng Kông hoặc với người Duy Ngô Nhĩ”, bà nói.
“Nhưng điều gì cản trở chúng ta? Tại sao ngay cả những tuyên bố đơn giản về các giá trị của EU cũng bị trì hoãn, làm giảm hiệu quả hoặc bị ‘bắt cóc’ vì những động cơ khác?”, bà hỏi.
Hiện tại, Chính sách An ninh và Đối ngoại chung của EU yêu cầu sự đồng thuận của tất cả các quốc gia thành viên. Do đó, chính sách của EU về Trung Quốc đã nhiều lần bị cản trở bởi một số nước nhỏ trong EU, chẳng hạn như Hy Lạp, Hungary và Bồ Đào Nha. Những quốc gia này có thể dễ dàng bị lung lay bởi sự tác động của Bắc Kinh.
Bà Von der Leyen kêu gọi thay đổi quy trình ra quyết định. “Khi các nước thành viên cho rằng châu Âu quá chậm chạp, tôi nói với họ: Hãy can đảm và cuối cùng hãy chuyển sang hình thức bỏ phiếu đa số hợp lệ — ít nhất là về nhân quyền và thực thi các biện pháp trừng phạt.”
Chia để trị
Theo quy tắc “đa số đủ điều kiện” được đề xuất, các đề xuất chính sách đối ngoại của EU có thể được thông qua nếu 55% các quốc gia thành viên bỏ phiếu tán thành và nó được tán thành bởi các quốc gia thành viên đại diện cho ít nhất 65% tổng dân số EU.
Điều này sẽ ngăn một số ít quốc gia thành viên cản trở chính sách đối ngoại của EU và giải quyết các mối lo ngại của EU về chiến thuật chia-để-trị của ĐCSTQ.
Hồi tháng 5, người đứng đầu chính sách đối ngoại của EU, ông Josep Borrell đã cáo buộc Bắc Kinh “lợi dụng” sự khác biệt giữa các nước thành viên EU.
Theo một báo cáo gần đây của Viện Dịch vụ Thống nhất Hoàng gia (RUSI), một tổ chức tư vấn có trụ sở tại London, những chia rẽ bên trong EU đã gây khó khăn cho việc áp dụng chiến lược thống nhất và đối phó với những thách thức đến từ Trung Quốc.
‘Hoàn thành hộp công cụ của chúng ta’
Bà Von der Leyen đã nêu rõ những gì bà dự định đạt được trên mặt trận nhân quyền khi giải quyết được sự bế tắc trong việc ra quyết định.
“Nghị viện này đã kêu gọi nhiều lần cho một Đạo luật Magnitsky của Châu Âu — và tôi có thể thông báo rằng bây giờ chúng tôi sẽ đưa ra một đề xuất”, bà nói.
Các quan chức và nghị sĩ EU từ lâu đã kêu gọi một phiên bản châu Âu của Đạo luật Magnitsky. Magnitsky là một đạo luật của Hoa Kỳ nhằm trừng phạt các quan chức nước ngoài bị nghi ngờ vi phạm nhân quyền, bằng cách đóng băng tài sản của họ ở Mỹ và cấm họ nhập cảnh.
Lời kêu gọi đã tăng lên đáng kể trong năm nay do tình hình nhân quyền ngày càng tồi tệ ở Hồng Kông và Tân Cương.
Luật an ninh quốc gia của Bắc Kinh áp lên Hồng Kông và đàn áp dân tộc thiểu số và tôn giáo ở Tân Cương và Tây Tạng là hai trong số những vấn đề được thảo luận tại hội nghị thượng đỉnh EU-Trung Quốc diễn ra hôm thứ Hai (14/9), với sự tham dự của bà von der Leyen, Thủ tướng Đức Angela Merkel, Chủ tịch Hội đồng EU Charles Michel, và lãnh đạo Trung Quốc Tập Cận Bình.
Cũng đã có những lời kêu gọi EU áp đặt các biện pháp trừng phạt đối với những người đàn áp tàn bạo người biểu tình ở Belarus và đầu độc thủ lĩnh phe đối lập Nga Alexei Navalny.
“Chúng ta cần hoàn thiện hộp công cụ của mình”, bà von der Leyen nói, đề cập đến các phương tiện sẵn có mà EU có thể trừng phạt những kẻ vi phạm nhân quyền.
“Dù ở Hồng Kông, Moscow hay Minsk, châu Âu phải có một vị trí rõ ràng và hành động nhanh chóng”, bà nói.
Nicole Hao đã đóng góp cho bản tin này.
Tác giả: Alexander Zhang
