Trung Cộng có thể bị truy cứu trách nhiệm về virus Vũ Hán
Dịch viêm phổi Trung Cộng hiện đang hoành hành trên toàn cầu. Số lượng người có kết quả xét nghiệm dương tính đã lên đến hơn 17 triệu, số lượng tử vong là khoảng 675 nghìn; trong đó số người bị nhiễm ở Hoa Kỳ đã hơn 4.6 triệu, số người bị tử vong và biến chứng lên đến 155 nghìn người. Con số này tương đương với tổng số binh sĩ tử trận của Hoa Kỳ trong cả hai cuộc chiến tranh thế giới cộng lại.
Hiện nay dịch bệnh chưa kết thúc, và số ca nhiễm vẫn đang tăng lên. Gần đây, tổng thống Trump đã mở cuộc họp báo về phòng chống dịch bệnh tại Nhà Trắng; ông thất vọng bày tỏ rằng dịch bệnh sẽ trở nên tồi tệ hơn. Có thể nói, dù trên phương diện kinh tế hay các khía cạnh hoạt động xã hội khác, trận đại dịch khiến Hoa Kỳ phải gánh chịu những tổn thất nghiêm trọng chưa từng có trong lịch sử.
Quốc hội Hoa Kỳ đã lên tiếng yêu cầu truy cứu trách nhiệm về việc Trung Cộng che giấu tình hình dịch bệnh. Ngày 30/7, Ủy ban Tư pháp Thượng viện Hoa Kỳ đã thông qua một dự luật cho phép cho các công dân Hoa Kỳ khởi kiện Trung Cộng, đóng băng tài sản của chính phủ Trung Cộng, và tước quyền miễn trừ quốc gia theo luật pháp.
Trước đó trong một cuộc phỏng vấn với Fox News vào ngày 28/7, ông Stephen K. Bannon, cựu chiến lược gia Nhà Trắng, cho rằng đây không phải là virus Covid-19, mà là virus Trung Cộng. Ông nói Trung Cộng đã nói dối, người dân Hoa Kỳ đã tử vong, và đề nghị chính phủ Hoa Kỳ nên điều chỉnh toàn bộ sách trong mọi lĩnh vực khác nhau như thương mại, tài chính, và quốc phòng để ứng phó với những thách thức đến từ Trung Cộng.
Yêu cầu chính phủ nước ngoài bồi thường – ‘rào cản’ tại ‘Quyền miễn trừ quốc gia’
Với 9 phiếu thông qua trên tổng số 13 phiếu, Ủy ban Tư pháp Thượng viện Hoa Kỳ đã thông qua “Luật xét xử dân sự cho nạn nhân của COVID” (Civil Justice for Victims of COVID Act), cho phép công dân Hoa Kỳ kiện Trung Cộng về những tổn thất do virus Trung Cộng gây ra. Nếu dự luật này cuối cùng được lưỡng viện thông qua, thì các nạn nhân của virus viêm phổi Trung Cộng ở Hoa Kỳ có thể kiện Trung Cộng tại tòa án liên bang để đòi bồi thường dân sự về những thiệt hại do dịch bệnh gây ra cho các gia đình hoặc doanh nghiệp Hoa Kỳ. Dự luật sẽ yêu cầu Quốc vụ viện thành lập tổ chuyên án để điều tra quá trình xử lý dịch bệnh của Bắc Kinh, và giúp các nạn nhân nhận được tiền bồi thường từ Trung Cộng.
Dự luật lần đầu tiên được đề nghị bởi Thượng nghị sĩ đảng Cộng hòa Arizona Martha McSally (Martha McSally), cho phép công dân Hoa Kỳ có thể đóng băng tài sản và tước quyền miễn trừ quốc gia của Trung Cộng theo luật pháp. Bà McSally nói rằng lãnh đạo Trung Cộng phải trả giá cho việc phát tán virus ra thế giới, và họ phải chịu trách nhiệm.
Tháng 4/2020, Kiểm sát trưởng hai bang Missouri và Mississippi đã lần lượt kiện Trung Cộng về dịch bệnh; đồng thời nhận định rằng do Trung Cộng không ngăn chặn và kiểm soát dịch bệnh virus Trung Cộng hiệu quả, nên cư dân của hai bang này phải chịu tổn thất lớn về kinh tế. Trên phạm vi toàn cầu, các đoàn thể công chúng và các tổ chức sản xuất công nghiệp ở hơn bốn mươi quốc gia bao gồm Hoa Kỳ, Châu Âu, Ấn Độ… đã đồng loạt ký tên yêu cầu khởi kiện chống Trung Cộng.
Trước đó vào tháng 3, một công ty luật ở Florida – Hoa Kỳ đại diện cho bốn cư dân địa phương và một trung tâm đào tạo bóng chày, đã đệ đơn tố tụng đối với 5 tổ chức — Trung Cộng, Ủy ban Y tế Quốc gia Trung Quốc, Bộ Quản lý Ứng phó Khẩn cấp Trung Quốc, Sở Nội vụ, và Chính phủ tỉnh Hồ Bắc, Vũ Hán — vì đã không có biện pháp giải quyết đúng đắn, không ngăn chặn được virus dẫn tới bùng phát dịch viêm phổi Trung Cộng, và khiến nó trở thành đại dịch toàn cầu.
Tất cả những hành động pháp lý này bao gồm đề nghị của Ủy ban Thượng viện Hoa Kỳ, cuối cùng cũng đều không thể qua được rào cản “quyền miễn trừ quốc gia”. Đây là khó khăn lớn nhất. Quyền miễn trừ quốc gia (Sovereign Immunity of State) là quyền bảo đảm cho một quốc gia không phải chịu sự quản lý của một quốc gia khác, bao gồm các phương diện lập pháp, hành pháp hay tư pháp; tuy nhiên, thông thường là để chỉ việc họ không chịu sự quản lý về tư pháp của các quốc gia khác. Nói cách khác, nếu không được sự đồng ý của một quốc gia, thì những hành động và tài sản của quốc gia này không chịu sự phán quyết, tịch thu, và cưỡng chế thi hành của tòa án nước ngoài. Năm 1976, Hoa Kỳ thông qua “Dự luật quyền miễn trừ quốc gia đối với nước ngoài”, và xác lập nguyên tắc quyền miễn trừ quốc gia như vậy.
Tác giả: Cao Nghĩa
Biên dịch: Thanh Mai
