Ngân hàng Trung Quốc tuyên bố tuân thủ lệnh trừng phạt của Mỹ đối với các quan chức Hồng Kông
Trong bối cảnh căng thẳng leo thang giữa Mỹ và Trung Quốc về vấn đề Hồng Kông thì lệnh trừng phạt của Mỹ đang khẳng định sức mạnh. Các ngân hàng quốc doanh Trung Quốc vừa tuyên bố sẽ hợp tác với chính phủ Mỹ về lệnh trừng phạt mới đây đối với các quan chức Hồng Kông để bảo vệ hoạt động tài chính và duy trì việc tiếp cận các khoản đầu tư nước ngoài.
Những ngân hàng này đều thuộc nhóm ngân hàng hàng đầu trên thế giới, đa số là thuộc sở hữu của chính quyền Trung Quốc.
Các ngân hàng này gồm Ngân hàng Trung Quốc (Bank of China Ltd.,), Ngân hàng Xây dựng Trung Quốc (China Construction Bank Corp.,) và Ngân hàng Chiêu thương Trung Quốc (China Merchants Bank Co.), một trong những ngân hàng này đã đình chỉ hoạt động tài khoản của 11 quan chức Hồng Kông bị áp dụng lệnh trừng phạt – theo tin từ Bloomberg.
Đầu tháng này, Bộ Ngân khố Hoa Kỳ (U.S. Treasury Department) đã ra lệnh trừng phạt 11 quan chức Hồng Kông vì tham gia trấn áp quyền tự do ngôn luận và tụ họp ở Hồng Kông. Trong các quan chức bị áp dụng chế tài gồm có trưởng đặc khu Carrie Lam (Lâm Trịnh Nguyệt Nga), cảnh sát trưởng Hồng Kông đương nhiệm là Chris Tang (Đặng Bính Cường) và cảnh sát trưởng tiền nhiệm là Stephen Lo (Lư Vĩ Thông).
Trong một thông cáo báo chí chính thức liên quan đến lệnh trừng phạt, chính phủ Mỹ kết tội bà Carrie Lam “chịu trách nhiệm trực tiếp trong việc thực thi các chính sách đàn áp tự do và dân chủ của chính quyền Bắc Kinh”.
Bà đáp trả trên Facebook rằng lệnh trừng phạt đối với bà là dư thừa và còn tỏ ra châm biếm Chính phủ Mỹ. “Dù sao thì visa đến Hoa Kỳ của tôi còn hạn tới năm 2026. Tôi cũng không còn muốn đến đó nữa, nên có lẽ tôi sẽ tự bỏ visa này được rồi” – Bà Lâm tuyên bố trên trang thông tin điện tử chính thức của mình.
Khi được hỏi về phản ứng của mình về lệnh trừng phạt của Mỹ sắp tới trong một cuộc họp báo, bà Trưởng đặc khu cho biết rằng bà chỉ đơn giản là “cười cho qua”.
Nhưng trong một tuyên bố gần đây, Facebook cho hay họ đã “bắt đầu tiến hành các bước ngăn chặn việc sử dụng các dịch vụ thanh toán” đối với các quan chức bị trừng phạt. Việc ngăn chặn này bao gồm cả việc sử dụng các công cụ quảng cáo hay bất kỳ các hoạt động thương mại nào khác.
Người ta phát hiện các công đoàn tín dụng trong lực lượng cảnh sát Hồng Kông đã chuyển hàng tỷ đô-la Hồng Kông tài sản từ các ngân hàng nước ngoài đến các ngân hàng Trung Quốc để bảo vệ nhân viên của mình khỏi lệnh trừng phạt. Nhưng ngay cả chuyển tài sản đến các ngân hàng quốc doanh cũng không chắc có thể cứu được họ.
Nhiều ngân hàng quốc doanh lớn của Trung Quốc đã tuyên bố sẽ tuân thủ lệnh trừng phạt của Mỹ đối với các quan chức Hồng Kông. Theo báo cáo của Bloomberg, hai trong số bốn ngân hàng thương mại có vốn nhà nước lớn nhất của Trung Quốc là Ngân hàng Trung Quốc và Ngân hàng Xây dựng Trung Quốc đã thông báo sẽ tuân thủ lệnh trừng phạt của Mỹ.
Các ngân hàng lớn có trụ sở ở nước ngoài cũng tuyên bố sẽ hợp tác về việc này. Citigroup Inc. đã chủ động đình chỉ tài khoản của các khách hàng Hồng Kông trong diện nghi vấn khi lệnh trừng phạt được tuyên bố. HSBC cũng tuyên bố tuân thủ lệnh trừng phạt của Mỹ trong chính sách của ngân hàng mặc dù trong vài tháng qua họ đã thể hiện sự trung thành với cả chính quyền Trung Quốc và Hồng Kông.
Các ngân hàng HSBC, Citigroup, Ngân hàng Trung Quốc, và Ngân hàng Xây dựng Trung Quốc đều chưa đưa ra bình luận nào.
Việc tuân thủ lệnh trừng phạt của các định chế tài chính có tầm ảnh hưởng lớn cho thấy sức mạnh của đồng đô-la Mỹ trong các giao dịch quốc tế. Mặc dù chính quyền Trung Cộng nỗ lực hết sức để đưa đồng Nhân dân tệ trở thành đồng tiền thống trị thế giới thông qua chiến lược vay nợ khổng lồ và sáng kiến Một vành đai và một con đường của ông Tập.
Hồng Kông là một trong những trung tâm tài chính lớn nhất trên thế giới, chủ yếu là nhờ vào quyền tự chủ, pháp quyền và áp dụng chính sách tỷ giá cố định neo theo đô-la Mỹ, đồng tiền đang thống trị nền tài chính thế giới. Ngoài việc dẫn đầu thế giới về GDP, khoảng một nửa các khoản vay tín dụng và chứng khoán nợ quốc tế xuyên biên giới được thực hiện bằng đồng đô-la Mỹ. Việc mất quyền tiếp cận với đô-la Mỹ sẽ khiến bất kỳ ngân hàng lớn nào có rủi ro mất lợi nhuận và khả năng tiếp tục duy trì vai trò là tổ chức tài chính quốc tế có uy tín. Điều này cũng gây rủi ro cho Hồng Kông trong việc tiếp tục là trung tâm tài chính hàng đầu thế giới.
Như vậy, các ngân hàng đang phải đối diện với một vấn đề vô cùng hóc búa đó là lựa chọn tuân thủ lệnh trừng phạt của Mỹ hay Luật An ninh quốc gia của Trung Cộng. Họ phải tuân thủ lệnh trừng phạt của Mỹ để có thể tiếp cận đồng đô-la Mỹ. Nhưng làm vậy thì họ lại vi phạm Luật An ninh quốc gia của Trung Cộng tại Hồng Kông vì đã hợp tác với Hoa Kỳ.
Luật An ninh Quốc gia (pdf) quy định khởi tố hình sự bất kỳ cá nhân nào trợ giúp nước ngoài áp đặt các lệnh trừng phạt đối với Hồng Kông hoặc Trung Quốc. Mức xử phạt thấp nhất là ba năm tù giam, cao nhất là tù chung thân. Cần chờ thêm để xem liệu các ngân hàng có trở thành mục tiêu của Luật An ninh khi tuân thủ lệnh trừng phạt của Mỹ đối với quan chức Hồng Kông.
Tác giả: Liao Yinyin
