Chế tác hoa vải thủ công tại New York: Nỗ lực gìn giữ nghề truyền thống của gia đình
Công ty M&S Schmalberg tọa tại giữa lòng thành phố New York hoa lệ có tuổi đời gần 100 năm. Là doanh nghiệp chế tác hoa thủ công cuối cùng còn hoạt động của thành phố, họ đang nỗ lực bảo tồn nghề nghiệp truyền thống này.
Anh Adam Brand, người đồng sở hữu thế hệ thứ tư của [Công ty] M&S Schmalberg Custom Flowers, đã tham gia vào công việc kinh doanh của gia đình mình khoảng 12 năm trước.
“Cha tôi là một người chế tác hoa. Tôi đã không dành sự trân trọng đúng mực cho công việc này,” anh Brand chia sẻ. Vào thời điểm đó, công ty đã có thâm niên 90 năm, còn tôi thì không xem đó là điều gì quan trọng cả”.
Chỉ đến khi Brand lần đầu đi đến công xưởng và nhìn thấy niềm đam mê và sự mến mộ trong ánh mắt của những nghệ nhân, anh mới bắt đầu nhận ra tầm quan trọng của phần di sản gia đình này. Sự tự hào và niềm đam mê của Brand bắt nguồn từ sự say mê đối với nghề thủ công được truyền lại từ tổ tiên.
“[Dần dà,] công việc đã hoàn toàn trở thành một điều khiến tôi say mê, và khiến tôi cảm thấy tự hào,” anh chia sẻ.
Công ty Schmalberg toạ lạc tại Khu May Mặc lâu đời nằm giữa trung tâm thành phố New York, và là doanh nghiệp cuối cùng vẫn còn duy trì xưởng đặc chế hoa thủ công trong toàn thành phố. Những bông hoa được những nghệ nhân chuyên nghiệp tạo tác bằng tay, sử dụng những kỹ thuật truyền thống và các loại khuôn cổ đã được từ gia đình truyền lại từ xa xưa.
Công ty Schmalberg đã cộng tác với rất nhiều hãng thiết kế thời trang hàng đầu như Vera Wang, Marchesa, Oscar de la Renta, Ralph Lauren, và J. Crew. Công ty cũng đồng thời chế tác các loại hoa dành cho tác phẩm sân khấu và chương trình truyền hình — thông thường được dùng để chế tạo trang phục hoặc tạo hình những bông hoa cắm trong bình — giống như trong bộ phim “The Gilded Age” (Tạm dịch: Thời đại vàng) và “The Marvelous Mrs. Maisel” (Tam dịch: Quý cô Maisel kỳ diệu). “Chúng tôi đã làm việc với Nhà hát Ballet Thành phố New York, Nhà hát Opera Metropolitan, Nhà hát Opera Úc và thậm chí cả Walt Disney,” anh Brand nói.
Công ty được thành lập bởi hai anh em Morris và Sam Schmalberg vào năm 1916, khi Khu May Mặc [tại New York] được coi là kinh đô sản xuất thời trang của thế giới. Ông Brand cho biết: “Có một bức tranh treo tại hành lang dọc con Đường số 35 vào những năm 40. Và bạn có thể thấy được tất cả các loại xe tải và xe đẩy. Nó giống như một con đường chỉ toàn là vải và váy đầm chuyển từ nhà máy này đến nhà máy khác rồi đi đến hãng thiết kế thời trang”.
Ông của anh Brand, ông Harold, là người sống sót sau cuộc diệt chủng người Do Thái từ Ba Lan. Ông Harold khi ấy mới 17 tuổi và phải ngủ trên gác xép khi ông bắt đầu phụ việc tại công ty Schmalberg do cậu của ông thành lập. Cuối cùng, ông Harold đã kết hôn và sinh thành những người con – cha của Adam, ông Warren Brand và em gái của ông Warren, bà Debra – những người đã kế tục công việc của gia đình khi cha họ về già. Anh Adam hiện đang điều hành công việc kinh doanh của gia đình cùng với sự hỗ trợ của đội ngũ các chuyên gia chế tác hoa.
Ngành nghề chế tác hoa truyền thống đang trên đà trượt dốc do càng ngày càng có nhiều công ty chuyển sang sử dụng các công xưởng Trung Quốc và theo hướng tự động hoá.
Brand chia sẻ, “Khi các công ty đối thủ cuối cùng tại New York phải đóng cửa, rất nhiều lần cha tôi đã mua lại những công cụ cũ của họ. Không một ai sở hữu công xưởng có thể chế tác ra hàng ngàn, hàng chục ngàn mẫu sản phẩm như vậy, thâm chí còn nhiều hơn cả như thế, mà có thể trả nổi mức lương ở New York. Và đó là công ty ‘sản xuất tại Hoa Kỳ’ thực thụ”.
Mỗi từng bông hoa xuất xưởng với niềm tự hào khi được chế tác từ những chiếc khuôn cổ được lưu truyền trong gia đình qua hàng thập kỷ.
Món quà từ những đoá hoa
Công ty đã cho ra đời rất nhiều loại hoa từ nhiều chất liệu: lụa, polyester tổng hợp, da, da lộn, cotton, nhung, nỉ, và vải dán, nhưng đều có thể sử dụng hầu hết mọi loại vải [cho việc làm hoa].
Brand giải thích, “Hầu hết các loại hoa chúng tôi làm cho khách đều sử dụng chính vật liệu họ cung cấp. Đó cũng là một trong những điều khiến chúng tôi trở nên đặc biệt hơn”.
Anh cũng đã biến những chiếc váy cưới cũ đã bị lãng quên đâu đó trên gác xép thành những đóa hoa. Khách hàng thường tặng những sản phẩm hoa đó cho con cái hoặc những người thân yêu của họ như một kỷ vật để mãi dành sự trân trọng cho chúng.
Công ty cũng thường xuyên được khách hàng tìm đến để thực hiện những dự án độc đáo, từ làm hoa cưới cho đến những bông hoa thủ công đính trên những tấm rèm nhằm hòa phối phù hợp với những bó hoa được bố trí trên bàn ăn.
Brand tâm sự, “Có một cô dâu đã gửi cho chúng tôi xấp vải được cắt từ chiếc váy cưới của cô, và chúng tôi đã cắt được 100 bông hoa và cô ấy đã đặt chúng lên đĩa của mỗi vị khách”.
Công ty cũng đã làm việc với rất nhiều thợ làm nón để sản xuất những bông hoa cài nón.
Anh Brand cũng đã làm việc cùng công ty Eagles and Angels chuyên thu hồi đồng phục quân đội cũ của các cựu chiến binh và tái chế chúng thành các phụ kiện cao cấp. Cả hai công ty đã cùng nhau sử dụng những bộ quân phục cũ và chế tác ra những đóa cẩm chướng bằng vải, phiên bản giới hạn.
Anh Brand chia sẻ rằng anh cảm thấy hứng thú nhất với những yêu cầu chế tác riêng như vậy, bởi vì công ty đã tái sử dụng những thứ mang chứa nhiều kỷ niệm và làm thành một thứ đẹp đẽ, đồng thời mang đến cho những người thân yêu của họ một cách để tôn vinh sự hy của những vị anh hùng đó.
Quy trình chế tác
Một trong những đặc quyền khi làm việc với một công ty sản xuất tại Hoa Kỳ là tính linh hoạt, khả năng tùy chỉnh và mức độ chi tiết đặt trong từng sản phẩm.
Anh Brand nhớ lại, “Chúng tôi đã thực hiện một dự án với [hãng thời trang] Marc Jacobs, họ muốn những bông hoa có độ chuyển màu tương ứng với [độ dài] của sân khấu trình diễn thời trang. Họ đặt hàng vào Thứ năm và cần mọi thứ sẵn sàng trước cuối tuần, khoảng năm ngàn cánh hoa”.
Công ty đã cung cấp những thớ vải đã được họ nhuộm sẵn, và đội ngũ của Brand đã cắt tỉa để cho ra đời những đóa hoa với màu sắc độc đáo như công ty kỳ vọng. Điều này sẽ không thể thực hiện được nếu thuê sản xuất ở nước ngoài.
Công ty M&S Schmalberg có một quy trình chế tác hoa thủ công rất đặc biệt, quy trình này cho phép họ chế tác ra những sản phẩm hoa tinh xảo cho khách hàng.
Anh giải thích rằng công ty có thể sản xuất hoa trên các loại vải của riêng họ, hoặc từ vải của khách hàng. Và sau đó, công ty sẽ cắt chất liệu thành từng tấm và đổ chất làm cứng vải lên đó để tạo thành một dạng “thân” cho thớ vải, giúp cho vải trở nên ổn định và dễ định hình hơn khi được đặt vào trong khuôn. Cách làm này cũng giúp giữ được hình dạng của vải tốt hơn khi ép các khuôn dập nổi lên vải.
Anh Brand giải thích thêm rằng, trước đây, những người công nhân sẽ sử dụng máy cắt bế cổ điển và sử dụng một chiếc búa cao su — xoay mạnh trên khuôn — để cắt vải. “Chừng nào tôi còn sống, thì công ty chúng tôi sẽ không làm như thế,” anh chia sẻ.
Để làm cho quy trình dễ dàng hơn và ít nguy hiểm hơn, công ty đã cưa phần tay cầm dài ra khỏi khuôn và hiện đang sử dụng một máy cơ để cắt vải tự động. “Chúng tôi vẫn sử dụng quy trình cơ bản, nhưng chúng tôi đã hiện đại hóa nó. Nó an toàn hơn; nhanh hơn và hiệu quả hơn”.
Sau đó vải được dập nổi bằng các khuôn cổ điển bên trong một máy ép thủy lực điện đã được cải tiến. Người vận hành chỉ cần đặt các cánh hoa vào đĩa và ấn một cái nút ở bên hông, cho phép máy ép các bông hoa thành những hình thù độc đáo.
Brand chia sẻ, “Quy trình [được cải tiến] hiện đại hơn, nhưng vẫn sử dụng những chiếc khuôn đã có trong gia đình”.
Và bước cuối cùng của quy trình là đính các cánh hoa thành một sản phẩm hoàn chỉnh. Công đoạn này được thực hiện bằng cách sử dụng một sợi dây để luồn các cánh hoa và dùng hồ dán chuyên dụng để giữ chúng lại với nhau.
Di sản và gia đình
Mỗi thành viên trong đội ngũ của Brand đều đã làm việc cho gia đình [của Brand] qua rất nhiều thập kỷ, và giữa họ đã tồn tại một mối ràng buộc thật đặc biệt.
“Ông Alex, người thực hiện việc cắt ở phía sau, đã thường xuyên đến [nhà tôi] vào dịp Lễ tạ ơn và những ngày lễ khác khi tôi mới 3 hoặc 4 tuổi. Bà Miriam thực hiện công việc đính thủ công những đóa hoa lại với nhau, “đã làm việc ở đây từ rất lâu trước khi tôi được sinh ra”.
Brand hy vọng một ngày nào đó anh có thể trao quyền quản lý công ty cho con gái mình, bé Skylar, hiện mới được hơn một tuổi. “Có thể trao truyền công việc này lại [cho thế hệ sau] là một cơ hội thực sự, thực sự tuyệt vời” anh nói.
Bài viết được đăng tải lại từ tạp chí American Essence.
Thiên Minh biên dịch
Quý vị tham khảo bản gốc từ The Epoch Times
Xem thêm:
