Cách tiếp cận với Trung Quốc của ông Biden và ông Trump khác nhau thế nào?
Các phe của ứng cử viên tổng thống Đảng Dân Chủ Joe Biden và Tổng thống Donald Trump nhìn Trung Quốc, nền kinh tế lớn thứ hai thế giới, qua các lăng kính rất khác nhau.
Trong khi cả hai phe đều trình bày một chương trình tranh cử có nội dung cứng rắn đối với ĐCSTQ, nhưng các cách ứng xử và bình luận trước đây cho thấy một bức tranh tương phản hơn.
Chương trình tranh cử nhiệm kỳ thứ hai trong chiến dịch tái tranh cử của TT Trump bao gồm một phần đặc biệt có tiêu đề “Chấm dứt sự phụ thuộc của chúng ta vào Trung Quốc”, trong đó liệt kê một số mục tiêu chính như mang việc làm trong ngành sản xuất từ Trung Quốc trở lại Hoa Kỳ, và buộc ĐCSTQ phải chịu trách nhiệm về sự yếu kém trong việc xử lý dịch virus Vũ Hán, cùng một số mục tiêu khác.
Chiến dịch tranh cử của Biden nhiều lần đề cập đến việc giải quyết Trung Quốc theo kế hoạch “Sản xuất tất cả tại Hoa Kỳ”, bao gồm các mục tiêu như khôi phục chuỗi cung ứng và giảm sự phụ thuộc vào Trung Quốc bằng cách thực hiện “các hành động kiểm soát thực thi thương mại cứng rắn”.
Quan điểm của người dân Hoa Kỳ về Trung Quốc nói chung, đặc biệt là kể từ khi đại dịch bùng phát ra toàn cầu, phần lớn đã trở nên tồi tệ hơn. Một cuộc khảo sát của Pew Research vào tháng 7 cho thấy, 73% người trưởng thành ở Hoa Kỳ có quan điểm không tốt về Trung Quốc, tăng 26% so với năm 2018. Các tác giả viết rằng có “một cảm nhận chung rằng Trung Quốc đã giải quyết sai lầm trong đợt bùng phát ban đầu cũng như sự lây lan sau đó của COVID-19”.
Biden đối với Trung Quốc
Trong cuộc vận động chiến dịch tranh cử, ông Biden nhiều lần hạ thấp mối đe dọa từ Trung Quốc. Tại một điểm dừng của chiến dịch ở Iowa vào tháng 5/2019, ông Biden nói: “Trung Quốc sẽ ăn bữa trưa của chúng ta? Thôi nào, quý vị.”
“Ý tôi là, quý vị biết đấy, họ không phải là những người xấu”, ông nói. “Nhưng hãy đoán xem, họ không phải là đối thủ cạnh tranh của chúng ta”.
Ông Biden, với tư cách là Thượng nghị sĩ Hoa Kỳ, đã ủng hộ việc Trung Quốc gia nhập Tổ chức Thương mại Thế giới (WTO) năm 2001; điều này đã mang lại cho Trung Quốc mối quan hệ thương mại bình thường vĩnh viễn với Hoa Kỳ.
Trong một buổi thuyết trình với các thành viên công đoàn vào tháng 5 năm ngoái, ông Biden nói, “Chúng ta có những công nhân làm việc hiệu quả nhất trên thế giới, năng suất gấp 3 lần so với những công nhân ở châu Á”.
Ông Biden cũng phản đối kịch liệt lệnh cấm đi lại với Trung Quốc mà TT Trump đã ban hành vào tháng Giêng nhằm ngăn chặn sự lây lan của virus.
Vào tháng 3 năm nay, ông Biden nói: “Đây không phải là thời điểm cho sự kích động và bài ngoại, bài ngoại quá khích và sợ hãi của Donald Trump”, trước khi đảo ngược quan điểm của mình về lệnh cấm.
Mối quan hệ giữa ông Biden và Tập Cận Bình ngày càng sâu sắc hơn. Họ quen biết nhau khi ông Biden còn là phó tổng thống. Vào năm 2015, ông Biden lưu ý rằng ông và ông Tập “đã có vô số cuộc thảo luận riêng tư vượt khuôn khổ những cuộc nói chuyện điển hình”.
“Tôi đã nói với chủ tịch [Tập] điều này sau nhiều cuộc họp của chúng tôi, rằng tôi hết sức ấn tượng với sự dũng cảm, quyết tâm và năng lực của ông ấy để điều hành những gì ông ấy đã kế thừa”.
Tại một hội nghị bàn tròn năm 2011 ở Bắc Kinh, ông Biden nói, “Tổng thống Obama và tôi, chúng tôi hoan nghênh, khuyến khích và không thấy gì khác ngoài những lợi ích tích cực từ việc đầu tư trực tiếp vào Hoa Kỳ của các doanh nghiệp và tổ chức Trung Quốc.”
Các quan chức tình báo Hoa Kỳ gần đây kết luận rằng Bắc Kinh muốn TT Trump thua cuộc. Ông William Evanina, Giám đốc Trung tâm Phản gián và An ninh quốc gia, cho biết họ “đánh giá rằng Trung Quốc hy vọng Tổng thống Trump, người mà Bắc Kinh coi là không thể đoán trước, sẽ không tái đắc cử”.
TT Trump đối với Trung Quốc
Trong chiến dịch tranh cử 2016, ông Trump đã hứa sẽ đối đầu với ĐCSTQ về các hoạt động kinh tế không công bằng của nước này.
Trong nhiệm kỳ đầu tiên của mình, chính phủ TT Trump đã thực hiện phương pháp tiếp cận an ninh quốc gia “toàn chính phủ” để chống lại sự xâm nhập của ĐCSTQ vào Hoa Kỳ, một nỗ lực quy mô lớn chưa từng có từ các chính phủ trước đây của Hoa Kỳ.
Ông Trump đã nhiều lần trừng phạt các quan chức ĐCSTQ, vì đã ủng hộ luật an ninh quốc gia độc tài mới của ĐCSTQ và vi phạm nhân quyền đối với người Duy Ngô Nhĩ và các dân tộc thiểu số khác.
Một số công ty do ĐCSTQ hậu thuẫn cũng đã bị Hoa Kỳ đưa vào danh sách đen vì các hành vi vi phạm nhân quyền của ĐCSTQ.
Vào tháng Giêng, ông Trump đã ký một Thỏa thuận thương mại Giai đoạn 1 với ĐCSTQ. Tuy nhiên, vào tháng 7, ông nói rằng mối quan hệ đã bị “tổn hại nghiêm trọng” và dấu hiệu cho một thỏa thuận giai đoạn hai rất mỏng manh. Ông Trump cũng cho biết “sự tách rời hoàn toàn” khỏi Trung Quốc vẫn là một lựa chọn [của Hoa Kỳ].
Dưới thời ông Trump, các vụ bắt giữ gián điệp ĐCSTQ đã tăng lên. Không ai bị buộc tội làm gián điệp cho ĐCSTQ trong bốn năm cuối của chính phủ ông Obama, trong khi chính quyền TT Trump đã truy tố bốn người bị cáo buộc là gián điệp chỉ trong năm 2017.
Gần đây, Giám đốc FBI Christopher Wray đã tiết lộ rằng cơ quan này hiện có hơn 2,000 cuộc điều tra đang diễn ra có dấu vết liên quan tới ĐCSTQ, đánh dấu sự gia tăng khoảng 1,300% các cuộc điều tra gián điệp kinh tế có liên quan đến ĐCSTQ.
Ông cho biết văn phòng sẽ mở “một cuộc điều tra phản gián mới liên quan tới ĐCSTQ sau mỗi 10 tiếng đồng hồ”.
Các hành động đáng chú ý khác chống lại ĐCSTQ bao gồm chấm dứt mối quan hệ đặc biệt của Hoa Kỳ với Hồng Kông, đẩy lùi các yêu sách của ĐCSTQ ở Biển Đông và đóng cửa lãnh sự quán của ĐCSTQ ở Houston.
Tác giả: Bowen Xiao
