Cách Taliban ở Afghanistan có thể thúc đẩy xung đột ở Kashmir của Ấn Độ
SRINAGAR – Cùng với việc Taliban chiếm quyền kiểm soát Afghanistan, những mối lo ngại nghiêm trọng đã nảy sinh đối với tình hình an ninh ở khu vực Jammu và Kashmir, vùng lãnh thổ cực bắc của Ấn Độ, vốn đa số là người Hồi giáo.
Quân nổi dậy Kashmir từ lâu đã nhận được sự hỗ trợ và bảo vệ từ phía bên kia biên giới, và cùng với các mối liên kết được đồn đại của họ với Taliban, thì mối đe dọa an ninh tiềm tàng đối với khu vực này có thể dẫn đến một số cuộc đối đầu đáng kể với lực lượng an ninh Ấn Độ.
Taliban, kể từ khi chiếm Kabul, đã coi Kashmir là một vấn đề song phương giữa Ấn Độ và Pakistan, tuy nhiên nhóm khủng bố này cho biết họ sẽ “lên tiếng” cho người Hồi giáo ở bất cứ nơi đâu, và đặc biệt là ở Kashmir và Ấn Độ.
Ấn Độ và Pakistan đã nhiều lần giao tranh vì Jammu và Kashmir kể từ thời đầu thành lập khu vực này. Ấn Độ khẳng định rằng họ nắm quyền sở hữu khu vực này theo hiệp ước năm 1947, trong khi Pakistan gọi khu vực này là “bị Ấn Độ chiếm đóng.” Kể từ năm 1947, khu vực này đã được chia thành vài khu vực: một khu vực do Pakistan kiểm soát mà Ấn Độ gọi là Kashmir do Pakistan chiếm đóng, một đầu cực đông được gọi là Aksia Chin nằm dưới sự kiểm soát của Trung Quốc, và phần còn lại vẫn thuộc về Ấn Độ. Đặc biệt, thành phố Srinagar phần lớn vẫn là điểm mấu chốt của cuộc tranh luận giữa các phần tử dân tộc chủ nghĩa và các phần tử ly khai.
Năm 2019, chính phủ của Thủ tướng Narendra Modi đã đưa ra những thay đổi hiến pháp và bãi bỏ Điều 370 – vốn trao quy chế đặc biệt cho khu vực thuộc bên trong quốc gia Ấn Độ – và thay vào đó tạo ra hai lãnh thổ do liên bang quản lý được gọi là Liên minh Lãnh thổ Jammu và Kashmir tại biên giới với Pakistan và tiểu bang Ladakh, vốn tiếp giáp với Trung Quốc.
Tuần trước, The Epoch Times đã đến Srinagar để nói chuyện với các nhà lãnh đạo chính trị, các ký giả địa phương, và các quan chức chính phủ Ấn Độ để nắm được tình hình ở Kashmir vì có liên quan đến Afghanistan.
Trong khi luật pháp và trật tự nội trong Srinagar dường như vẫn nằm trong tầm kiểm soát cùng với việc đi lại tự do của người dân và du khách (trong đó có rất ít du khách ngoại quốc), đường phố và khu vực lân cận vẫn được quân đội Ấn Độ và lực lượng bán quân sự cùng với các phương tiện kiểm soát bạo động canh giữ.
Một nguồn tin có uy tín trong chính phủ Ấn Độ ở Srinagar nói với The Epoch Times với điều kiện giấu tên rằng những băn khoăn của Ấn Độ về Kashmir và tình hình ở Afghanistan về cơ bản là “con người, trang thiết bị, và ma tuý.”
Ông cho biết hiện có 200 kẻ khủng bố ở bên trong Kashmir trong đó có 80 tên khủng bố ngoại bang, nhưng phần lớn là người Pakistan gốc Punjabi chứ không phải người Afghanistan. Tuy nhiên, vì Taliban đã phóng thích nhiều tù nhân trong cuộc xâm chiếm của họ, nên những kẻ nổi dậy được tôi luyện này có thể có khả năng bị đẩy vào Kashmir.
Ông nói, “Những vũ khí mà người Mỹ bỏ lại sẽ được [những kẻ khủng bố này] thả xuống bằng phi cơ không người lái. Ngay cả khi 10 trong số 100 lần xuất kích mới thành công, thì các cuộc tấn công đó có thể đặt ra những rủi ro an ninh nghiêm trọng. Trước đó, cả vũ khí và ma tuý đều đã được phi cơ không người lái thả xuống từ bên kia biên giới.” Ông cho biết thuốc phiện từ Afghanistan tràn vào Kashmir qua các biên giới dễ qua lại giữa Pakistan và Afghanistan cũng như giữa Pakistan và Ấn Độ.
Hơn 300 chiếc phi cơ không người lái đã được nhìn thấy ở Jammu và Kashmir dọc theo biên giới tranh chấp giữa Ấn Độ và Pakistan từ tháng 08/2019 đến ngày 28/06/2021.
Các tuyên bố của Taliban về Kashmir
Trong các tuyên bố với giới truyền thông, phát ngôn viên của Taliban gần đây đã yêu cầu Ấn Độ và Pakistan phải song phương giải quyết các vấn đề và cũng nói rằng Kashmir không thuộc phạm vi thẩm quyền của họ, việc can thiệp vào Kashmir là đi ngược lại chính sách của họ, và Taliban “không có chính sách” tiến hành các cuộc tấn công vũ trang chống lại các quốc gia khác.
Tuy nhiên, trong một cuộc phỏng vấn, phát ngôn viên của Taliban Suhail Shaheen nói với bộ phận tiếng Hindi của đài BBC rằng: “Là người Hồi giáo, chúng tôi cũng có quyền lên tiếng cho người Hồi giáo ở Kashmir, ở Ấn Độ, hay ở bất kỳ quốc gia nào khác.”
Các cuộc phỏng vấn của Taliban có vẻ là một chiến thuật ngoại giao vì một báo cáo năm 2020 dựa vào sự hỗ trợ phân tích của Hội đồng Bảo an Liên Hiệp Quốc nêu rõ rằng hai nhóm quân nổi dậy hoạt động ở Kashmir, Lashkar-e-Taiba và Jaish-e-Mohammed (JeM), có hàng trăm tay súng đóng quân cùng với lực lượng Taliban ở Nangarhar.
Cả hai nhóm đều được định rõ là các nhóm khủng bố trong hội nghị thượng đỉnh BRICS 2017 ở Hạ Môn, Trung Quốc.
Truyền thông Ấn Độ đưa tin rằng trong một cuộc xung đột đẫm máu vào năm 2020 mà khi đó lực lượng Afghanistan hiện đã bị lật đổ đã mất đi 4 binh sĩ, 10 trong số 15 người bị họ sát hại là những tên khủng bố Jaish-e-Mohammed đang được huấn luyện cho các chiến dịch ở Jammu và Kashmir.
Tháng 02/2019 tại Kashmir, JeM đã tham gia một cuộc tấn công vào một đoàn xe bán quân sự của Ấn Độ khiến 40 binh sĩ thiệt mạng. Hai tuần sau, Ấn Độ tuyên bố họ đã tiến hành các cuộc không kích nhắm vào các trại quân sự bên trong lãnh thổ do Pakistan kiểm soát. Một ngày sau Pakistan trả đũa lại, dẫn đến một cuộc leo thang ngắn trên không.
Sự tiếp quản của Taliban đã cổ vũ các nhóm quân sự khác đang hoạt động trong khu vực, với một số tuyên bố đưa ra mô tả Taliban là động lực cho các mục tiêu tương ứng của họ.
Trong một tin nhắn thoại được chia sẻ trên khắp mạng xã hội vào những ngày sau khi Kabul thất thủ, ông Syed Salahuddin-thủ lĩnh của một liên minh các nhóm nổi dậy Kashmir đã gọi chiến thắng của Taliban là “phi thường và mang tính lịch sử.” Ông Salahuddin, sinh sống tại Kashmir do Pakistan kiểm soát, nói rằng ông cho là nhóm người Afghanistan này sẽ hỗ trợ các nhóm nổi dậy của Kashmir.
Ông nói, “Cũng bằng cách tương tự, trong tương lai gần, Ấn Độ cũng sẽ bị đánh bại bởi các chiến binh thánh chiến của Kashmir.”
Ý kiến bên trong Kashmir
Hôm 20/09, phóng viên Asem Mohiuddin của tờ tuần báo địa phương The Legitimate đã viết cho bài báo trên trang nhất của hãng thông tấn này rằng: “Sau khi Hoa Kỳ rút quân khỏi Afghanistan và Pakistan nắm quyền điều hành đất nước này, thì lực lượng quân sự ở Kashmir có thể nổi dậy trong những tháng tới với sự hỗ trợ bề ngoài là từ phía Trung Quốc.” Bài báo cho thấy tình trạng được giám hộ của Taliban nằm dưới sự chỉ đạo của Pakistan và Cơ quan Tình báo Liên quân của nước này.
Ông Mohiuddin dẫn lời Trung tướng đã nghỉ hưu Syed Ata Hasnain, người luôn phản đối việc quân đội Ấn Độ rút khỏi Kashmir, nói rằng: “Không có khả năng làm suy yếu mạng lưới an ninh ở Kashmir. Kashmir sẽ có tác động trực tiếp đến tình hình Afghanistan vì Pakistan đang hậu thuẫn cho lực lượng Taliban.”
Ông Mohiuddin viết rằng kể từ khi bãi bỏ Điều 370, mối bang giao giữa Ấn Độ và Pakistan đã ở mức “thấp nhất mọi thời đại,” và giữa những mối liên hệ căng thẳng này, Ấn Độ phải phòng bị cho những thách thức an ninh lớn hơn liên quan đến Afghanistan.
Ông Ahmad Ali Fayyaz, một ký giả cao cấp người Kashmir, nói với The Epoch Times ở Srinagar hôm 18/09 rằng hơn 50% người dân ở Kashmir tin Afghanistan dưới thời Taliban sẽ không can thiệp vào công việc của các quốc gia khác và sẽ không bị các quốc gia như Pakistan lạm dụng để gia tăng xung đột bên trong Kashmir.
Tuy nhiên, theo ông Fayyaz thì có một bộ phận người dân Kashmir ngày nay tin rằng Taliban có thể tiến vào Kashmir bằng “súng ống và bệ phóng hỏa tiễn” và tạo ra một tình huống cho Ấn Độ tương tự như những gì Hoa Kỳ đã đối mặt ở Afghanistan.
“Có một sự khác biệt giữa việc tiến hành một cuộc chiến tranh du kích với một quốc gia ngoại bang ở bên trong vùng đất của bản thân quý vị và tiến hành một cuộc chiến tranh với một quốc gia như Ấn Độ ở bên trong Kashmir. Các phản ứng đáp lại có thể hoàn toàn khác nhau. Đó sẽ không phải là cách mà đã được chứng kiến ở Afghanistan,” ông Fayyaz cho biết, và nói thêm rằng ông đã hơn chục lần nhận được lời đe dọa từ quân nổi dậy.
Bị bao vây bởi một bên là Pakistan và một bên là các nghị trình bành trướng của Trung Quốc, một bộ phận người dân cảm thấy “an toàn” với sự hiện diện của lực lượng quân sự Ấn Độ ở Kashmir, ông Fayyaz nói, ông ước tính chỉ khoảng một phần ba dân số ở thung lũng Kashmir muốn độc lập khỏi Ấn Độ.
Từ các chính trị gia Kashmir
Ông Ghulam Hassan Mir, một chính trị gia Kashmir cao cấp và là một thành viên sáng lập của Đảng Apni của Jammu và Kashmir mới được thành lập, nói với The Epoch Times tại văn phòng đảng của ông hôm 20/09 rằng với việc Taliban ở Afghanistan thì có một “sự e sợ” rằng lực lượng quân sự sẽ nổi lên ở Kashmir.
“Nó sẽ không xuất hiện từ phía chính phủ Taliban. Nó sẽ không phải là sự hỗ trợ của Taliban. Tuy nhiên nó sẽ là một hệ thống mới,” ông Mir cho biết, và nói thêm rằng quân sự là một ngành công nghiệp trong khu vực và Taliban là một phần của hệ sinh thái đó. “Có những cuộc đọ súng khác.”
“Những điều này sẽ xảy ra. Những người hôm qua là tội phạm thì hôm nay không còn là tội phạm. Đó là điều dễ hiểu.”
Ông Mir cho biết có một thực tế đáng lo ngại về chuỗi cung ứng ma túy từ Afghanistan đến Kashmir thông qua Pakistan ngày càng gia tăng dưới thời Taliban.
Ông Sajjad Lone, chủ tịch Hội nghị Nhân dân Jammu và Kashmir và là cựu thành viên của Hội đồng Lập pháp Jammu và Kashmir, nói với The Epoch Times hôm 21/09 rằng có thể có một sự lan tỏa ý thức hệ ở Kashmir về việc Taliban nắm quyền kiểm soát ở Afghanistan.
“Những người sẽ bị ảnh hưởng bởi sự lan tỏa ý thức hệ từ Taliban hoặc từ sự thành công của họ không chiếm đa số ở Kashmir,” ông Lone cho biết, đề cập đến việc cực đoan hóa Hồi giáo.
Ông nói Taliban có thể sẽ không làm điều gì đó mà có thể mời gọi sự can thiệp từ phía cộng đồng quốc tế như họ đã làm trong quá khứ.
“Vì vậy, trong kế hoạch thực hiện các việc, tôi không nghĩ họ sẽ lặp lại những điều kiện, vốn sẽ buộc cộng đồng quốc tế phải quay lại và can thiệp một lần nữa, điều này có nghĩa là không cho phép các cuộc chiến với các quốc gia khác diễn ra trên vùng đất của họ,” ông nói.
“Nhưng phải nói rằng, toàn bộ khái niệm của Taliban tự bản thân nó là truyền cảm hứng, là cao cả đối với một số bộ phận xã hội ở khắp cộng đồng người Hồi giáo-những người bị cực đoan hóa hoặc đang trên bờ vực cực đoan hóa.”
Ông Lone cho biết Chính phủ Ấn Độ nên lưu ý rằng các chính sách của họ không cho phép hơn nữa sự xa lánh và cực đoan hóa của thanh niên Kashmir hoặc tạo ra bất kỳ những tình huống có lợi nào cho Taliban hoặc các phần tử tương tự.
“Bản chất người dân ở Kashmir là ôn hòa. Chúng ta không nên làm gì để đẩy họ về phía Taliban. Tư tưởng của Taliban không thể truyền cảm hứng cho người Kashmir. Họ quá cấp tiến để chấp nhận một ý nghĩ cổ lỗ sĩ,” ông nói.
Ông Mohammed Yousuf Tarigami, nhà lãnh đạo cộng sản lâu năm và duy nhất của Kashmir, nói với The Epoch Times hôm 19/09 rằng cách Hoa Kỳ rút quân khỏi Afghanistan cũng tạo ra những tình huống khó khăn cho Ấn Độ.
“Quý vị phải nhận ra hiện thực của ngày hôm nay. Hiện thực của ngày hôm nay là… không có chính quyền nào do Mỹ hỗ trợ ở bên trong Afghanistan. Đó là một kiểu chính quyền mà không phải là sự lựa chọn của chính phủ Ấn Độ hay cũng như một số nước láng giềng khác và cũng như một số người dân của toàn khu vực này,” ông Tarigami, bốn lần là thành viên của hội đồng lập pháp Jammu và Kashmir-vốn không còn tồn tại sau khi Điều 370 bị bãi bỏ, cho biết.
Ông Tarigami, một thành viên của Đảng Cộng sản Marxist Ấn Độ, cũng là người triệu tập và phát ngôn viên của Liên minh Nhân dân vì Tuyên bố Gupkar, một liên minh bầu cử của các đảng chính trị khác nhau muốn Điều 370 được khôi phục.
Ông kêu gọi rằng thế giới phải quan tâm đến cuộc khủng hoảng nhân đạo ở Afghanistan, và Ấn Độ phải là một phần của nỗ lực đó. Ông đã không bình luận cụ thể về việc lên nắm quyền ở Kabul ảnh hưởng đến cả Kashmir của Taliban.
Bà Venus Upadhayaya đưa tin về nhiều chủ đề. Lĩnh vực chuyên môn của bà là về địa chính trị Ấn Độ và Nam Á. Bà đưa tin từ biên giới Ấn Độ-Pakistan đầy biến động và cộng tác với các phương tiện truyền thông in ấn dòng chính ở Ấn Độ trong khoảng một thập kỷ qua. Truyền thông cộng đồng, phát triển bền vững, và giới lãnh đạo là những lĩnh vực chính mà bà quan tâm.
Tịnh Nhi biên dịch
Quý vị tham khảo bản gốc từ The Epoch Times
Xem thêm:
