Nhà đầu tư Hoa Kỳ bị thiệt hại do DiDi vừa niêm yết đã phải đối mặt với lệnh trừng phạt ‘chưa từng có’
Các nhà đầu tư Hoa Kỳ bị ảnh hưởng bởi Bắc Kinh khi DiDi vừa mới niêm yết đã có thể phải đối mặt với các lệnh trừng phạt ‘chưa từng có’
Đại công ty dịch vụ gọi xe DiDi Chuxing (DiDi) của Trung Quốc đã khiến các nhà đầu tư trải qua những biến động mạnh kể từ khi trở thành mục tiêu của một cuộc đàn áp “chưa từng có” của Bắc Kinh chỉ vài ngày sau khi ra mắt trên Sàn giao dịch Chứng khoán New York .
Công ty DIDI ra mắt công chúng hôm 30/06, huy động được 4.4 tỷ USD từ các nhà đầu tư toàn cầu trong một trong những đợt chào bán cổ phiếu lớn nhất của Hoa Kỳ trong thập kỷ qua, vốn đã định giá công ty vào khoảng 70 tỷ USD. Tuy nhiên, chỉ trong 48 giờ sau khi ra mắt, Trung Cộng đã đàn áp DiDi, ra lệnh đánh giá lại an ninh mạng đối với công ty này.
Cổ phiếu của DiDi đã giảm hơn 40% kể từ khi phát hành cổ phiếu lần đầu ra công chúng (IPO), giá cổ phiếu ở mức 14 USD. Và tin tức chỉ trở nên tồi tệ hơn khi được biết là Bắc Kinh hiện đang áp dụng các hình phạt nghiêm trọng đối với công ty dịch vụ gọi xe này.
Hôm 22/07, Bloomberg đưa tin rằng các cơ quan quản lý Trung Quốc đang xem xét những hình phạt “nghiêm trọng, có lẽ chưa từng có tiền lệ”, bao gồm việc buộc phải hủy niêm yết hoặc rút các cổ phiếu của công ty khỏi sàn giao dịch chứng khoán.
Báo cáo cho biết Bắc Kinh cũng có thể áp đặt các biện pháp trừng phạt đối với DiDi lớn hơn mức phạt chống độc quyền kỷ lục 2.8 tỷ USD mà Tập đoàn Alibaba đã phải chịu hồi đầu năm nay, theo trích dẫn từ những người quen thuộc với vấn đề này. Các hành động tiềm ẩn khác chống lại công ty này là đình chỉ một số hoạt động nhất định hoặc chỉ định một nhà đầu tư thuộc sở hữu nhà nước tham gia.
Các luật sư Hoa Kỳ hiện đang chuẩn bị các vụ kiện tập thể về vụ IPO của DiDi để thu hồi các khoản lỗ mà các nhà đầu tư phải chịu. Công ty và các giám đốc điều hành của hãng này bị cáo buộc là có những tuyên bố sai lệch và gây hiểu lầm cũng như không công bố các thông tin cần thiết về các liên lạc với các cơ quan quản lý Trung Quốc.
Hôm 05/06, tờ Wall Street Journal đưa tin rằng cơ quan giám sát an ninh mạng của Trung Quốc đã yêu cầu DiDi vài tháng trước khi IPO nhằm hoãn việc chào bán và “thúc giục công ty tiến hành tự kiểm tra kỹ lưỡng về an ninh mạng của mình.”
Bất chấp các hình phạt tiềm ẩn, công ty này vẫn quyết định tiến hành IPO.
Các nhà bảo lãnh chính cho việc bán cổ phần của công ty – Goldman Sachs, Morgan Stanley và JPMorgan Chase—cũng chịu sức ép lớn. Bản tin của Bloomberg tiết lộ rằng các chủ ngân hàng khi đó đã được thông báo về các cuộc thảo luận với các cơ quan quản lý Trung Quốc và những lo ngại của các nhà chức trách này về hoạt động dữ liệu của DiDi.
Bản tin cho biết, bất chấp những lo ngại này, các nhà điều hành, các nhà đầu tư và các chủ ngân hàng đã “bật đèn xanh” hôm 28/06 để tiến hành cuộc IPO “sẽ đổ đầy những két bạc của công ty này và làm giàu cho tất cả bọn họ.”
DiDi đã nói với các chủ ngân hàng của mình “không gây chú ý” trong quá trình IPO. Do đó, không có họp báo, không rung chuông, và không có lễ ăn mừng trong quá trình chào bán.
Bắc Kinh đã mập mờ về lý do của mình, nói rằng DiDi đã thu thập và sử dụng trái phép dữ liệu cá nhân. Nhưng ngay cả trước khi niêm yết, công ty đã nằm trong tầm ngắm của Bắc Kinh. DiDi cùng với những đại công ty công nghệ khác đã phải tuân thủ một cuộc điều tra về việc liệu hãng này có sử dụng hành vi độc quyền hay các hành vi cạnh tranh không lành mạnh hay không.
Trong các bối cảnh khác, Trung Cộng không quan tâm đến cách dữ liệu cá nhân được thu thập hoặc liệu một công ty có phải là độc quyền hay không.
Theo ông Jason Ma, một chuyên gia về Trung Quốc, có thể có những lý do khác giải thích cho hành vi của Bắc Kinh.
Trong một cuộc phỏng vấn với NTD News, ông Ma nói rằng Bắc Kinh không muốn các công ty trong nước được niêm yết trên thị trường chứng khoán ngoại quốc.
Ông nói: “Đảng không muốn các công ty Trung Quốc đến Hoa Kỳ và bắt đầu với những thị trường tài chính ở đó. Họ muốn các công ty này niêm yết trên thị trường chứng khoán Hồng Kông, nơi nằm dưới sự kiểm soát của đảng này.”
DiDi do cựu giám đốc Alibaba Cheng Wei thành lập tại Bắc Kinh vào năm 2012. Được mệnh danh là “Uber của Trung Quốc,” hãng này chiếm thị phần lớn nhất trong nước.
Theo các chuyên gia, công ty nắm giữ dữ liệu người dùng quan trọng. Theo ông Ma, vì 80% lượng đặt xe ở Trung Quốc thông qua DiDi, nên công ty này có thể theo dõi hầu hết nơi ở của người dân.
Ví dụ, dữ liệu của DiDi vào năm 2015 cho thấy giao thông tại Bộ An ninh Nhà nước là một trong những nơi bận rộn nhất. Vào thời điểm đó, các báo cáo chỉ ra rằng Bộ đang bận rộn làm việc với hai vấn đề, điều tra các vi phạm của thị trường chứng khoán và trừng phạt các luật sư nhân quyền.
Ông Ma nói: “Đối với Trung Cộng, dữ liệu này là bí mật quốc gia.”
Ông cho biết thêm, “Nếu vì lý do nào đó, công ty này cung cấp dữ liệu như vậy cho Hoa Kỳ, thì đây thực sự là một mối lo ngại về an ninh quốc gia đối với Trung Cộng.”
Ông Li Min, phó chủ tịch của DiDi, phủ nhận khả năng đó và gọi suy đoán này là “những tin đồn ác ý.”
Ông Li viết trong một bài đăng trên mạng xã hội Trung Quốc hôm 03/07 rằng, “Giống như hầu hết các công ty Trung Quốc niêm yết ở ngoại quốc, DiDi lưu trữ dữ liệu người dùng Trung Quốc của mình trên các máy chủ ở Trung Quốc, và chúng tôi sẽ không giao dữ liệu cho Hoa Kỳ theo bất kỳ cách nào.”
Theo dữ liệu của Dealogic, trong nửa đầu năm nay, 34 công ty từ [Trung Quốc] đại lục và Hồng Kông đã huy động được mức kỷ lục 12.4 tỷ USD thông qua các đợt chào bán ra công chúng tại Hoa Kỳ. Và các ngân hàng đầu tư hàng đầu của Wall Street đã kiếm được hơn 450 triệu USD phí hỗ trợ các đợt IPO này của Trung Quốc.
Ngay cả khi Quốc hội Hoa Kỳ bắt đầu thắt chặt kiểm soát đối với các công ty có trụ sở tại Trung Quốc được niêm yết trên các sàn giao dịch của Hoa Kỳ, thì các công ty này vẫn tiếp tục tìm kiếm nguồn vốn của Hoa Kỳ. Thêm hàng chục công ty Trung Quốc đang có kế hoạch niêm yết cổ phiếu tại Hoa Kỳ trong năm nay.
Tuy nhiên, cuộc đàn áp ngày càng gia tăng của Bắc Kinh dự kiến sẽ gây thêm khó khăn cho các công ty Trung Quốc khi niêm yết trên các sàn giao dịch của Hoa Kỳ trong tương lai.
Do Emel Akan thực hiện
Lưu Đức biên dịch
Quý vị tham khảo bản gốc từ The Epoch Times
Xem thêm:
