2021 là năm mát nhất của Úc kể từ năm 2012 và ẩm ướt nhất kể từ năm 2016
Theo Tuyên bố Khí hậu Thường niên của Cục Khí tượng, được công bố hôm thứ Năm (06/01), năm 2021 là năm mát mẻ nhất của Úc trong gần một thập niên và cũng là năm ẩm ướt nhất của quốc gia này trong vòng 5 năm qua.
Trong khi nhiệt độ trung bình cao hơn 0.56 độ C (33 độ F) so với thời kỳ tham chiếu từ năm 1961 đến 1990, thì năm 2021 lại thấp hơn khoảng 0.4 độ C (32.4 độ F) so với nhiệt độ trung bình từ năm 2011 đến năm 2020.
Nhà khí hậu học cao cấp của Cục Khí tượng, Tiến sĩ Simon Grainger cho biết “một trong những sự khác biệt lớn giữa năm 2021 và những năm gần đây là năm 2021 thực sự mát mẻ hơn nhiều so với thập niên trước.”
Thời tiết mát mẻ hơn này là do hai hiện tượng La Niña mang lại, lần đầu tiên vào mùa hè năm 2020-21 và lần thứ hai bắt đầu vào tháng 11/2021.
Theo Cục Khí tượng, La Niña là một kiểu thời tiết ở vùng biển nhiệt đới Thái Bình Dương mang đến nhiệt độ ban ngày mát hơn bình thường ở phía nam vùng nhiệt đới và nhiệt độ ban đêm ấm hơn ở phía bắc.
Nhiệt độ mát hơn ở phía nam là kết quả của sự gia tăng mây che phủ, mặc dù lớp mây che phủ này có xu hướng hoạt động như một chất cách nhiệt và có thể dẫn đến nhiệt độ tối thiểu trung bình ấm hơn.
Một đặc điểm khác của hiện tượng La Niña là nó dẫn đến lượng mưa tăng lên, khiến nó trở thành một trong những yếu tố góp phần đưa năm 2021 trở thành năm ẩm ướt nhất của Úc kể từ năm 2016. Ngoài ra, tháng 11/2021 cũng là tháng ẩm ướt nhất từng được ghi nhận.
Hai yếu tố khí hậu khác góp phần làm tăng lượng mưa — vốn cao hơn 9% so với mức trung bình hàng năm — là một hiện tượng ‘Lưỡng cực Ấn Độ Dương’ (“Indian Ocean Dipole”) cực âm và một giai đoạn địa chất cực dương của hiện tượng Southern Annular Mode (sự biến đổi khí quyển của bán cầu Nam, một kiểu hiện tượng El Nino xuất hiện tại vùng cực Nam).
Cục Khí tượng này cho biết yếu tố trước dẫn đến nhiệt độ nước biển mát hơn ở phía tây Ấn Độ Dương; nhiều gió tây hơn, mang đến nhiều mây bao phủ hơn trên vùng tây bắc của Úc; và tăng lượng mưa ở vùng Top End và phía nam của Úc.
Yếu tố sau, khi xảy ra vào mùa xuân và mùa hè, có thể dẫn đến việc miền nam nước Úc bị ảnh hưởng bởi nửa phần phía bắc của hệ thống áp suất cao, dẫn đến nhiều cơn gió đông mang không khí ẩm từ Biển Tasman, vốn nằm ở phía đông của Úc. Độ ẩm tăng lên này có thể gây ra mưa khi gió tấn công bờ biển phía đông và Dãy núi Great Dividing.
Ông Grainger nói rằng năm 2021 đã bắt đầu với một hiện tượng La Niña, đã được tuyên bố vào năm 2020, do đó, hình thái thời tiết này đã làm ảnh hưởng đến mùa hè năm 2020-21.
Sau đó, mùa đông và mùa xuân đã liên tục chứng kiến một hiện tượng Lưỡng cực Ấn Độ Dương cực âm, có nghĩa là lượng mưa tăng lên trong thời gian đó, trong khi vào cuối mùa xuân, La Niña lại tái xuất hiện ở vùng nhiệt đới Thái Bình Dương.
Ngoài ra, vào cuối mùa xuân cũng đã chứng kiến một giai đoạn địa chất cực dương của hiện tượng Southern Annular Mode, làm tăng lượng mưa vào mùa hè.
Ông Grainger cho biết, “Vì vậy, sự kết hợp của các hiện tượng La Niña, các ảnh hưởng còn sót lại của hiện tượng Lưỡng cực Ấn Độ Dương cực âm và một giai đoạn địa chất cực dương của hiện tượng Southern Annular Mode, tất cả những điều này đã góp phần khiến Úc có tháng 11/2021 ẩm ướt nhất trong kỷ lục.”
Nhưng ông Grainger lưu ý rằng lượng mưa được chào đón sau ba năm có lượng mưa thấp trên khắp đất nước này.
Ông nói: “Sau ba năm hạn hán từ năm 2017 đến năm 2019, lượng mưa trên mức trung bình hồi năm ngoái đã dẫn đến việc cung cấp lượng nước cho các kho dự trữ nước của chúng tôi nhưng cũng gây ra một số đợt lũ lụt đáng kể cho miền đông nước Úc.”
Thanh Tâm biên dịch
Quý vị tham khảo bản gốc từ The Epoch Times
Xem thêm:
